مطالعه فاکتورهای تاثیرگذار در پذیرش رایانش ابری در سازمانهای ایران
امروزه دامنه تحولات ناشی از گسترش فناوری اطلاعات، کلیه زیرساخت های جامعه و از جمله حوزه های اداری و سازمانی را تحت تاثیر قرار داده است و زمینه ارائه خدمات نوین و گسترده را فراهم نموده است. در این راستا نوآوری ها برای حرکت در جزر و مد تغییرات اجتناب ناپذیر کسب وکار لازم و ضروری می باشد. اکثر سازمان ها برای کاهش هزینه های کسب و کار خود از فناوری های جدیدی همچون مجازی سازی و به کارگیری وب در شئونات مختلف استفاده می نمایند. تقاضاهای کاهش هزینه محاسبات منجر به ایجاد نوآوری جدیدی به نام رایانش ابری شده است. رایانش ابری به ارائه خدمات رایانشی از طریق بهبود بهره وری، کاهش هزینه های مدیریتی و زیرساختی می پردازد.
مقدمه (اهداف،کاربردها، اهمیت مسئله و ...)
فناوری رایانش ابری در دوران طفولیت خود به سر می برد و فناوری بسیار جدیدی برای سازمان ها محسوب می شود. لذا اکثر سازمان ها برای پذیرش این فناوری اعتماد به نفس و آمادگی لازم را ندارند. رایانش ابری عوامل مختلفی مانند هزینه خدمات، امنیت، حریم خصوصی و انعطاف پذیری را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا امروزه تصمیم گیری در سازمان ها برای پذیرش این فناوری به عنوان یکی از مسائل حیاتی مطرح است، به گونه ای که خطای مدیران در تصمیم گیری اشتباه در مورد پذیرش و استفاده از این فناوری در سازمان ممکن است نتایج و اثرات جبران ناپذیری را بر سازمان تحمیل نماید. این اهمیت از یک سو و وجود معیارهای چندگانه و گاهی متعارض و پیچیده از سوی دیگر، فرایند تصمیم گیری را به امری دشوار تبدیل کرده است. از این رو برای مدیران ضروری است تا با استفاده از راهکارهای مختلف تصمیم گیری و بهبود آنها، به صورتی تصمیم گیری نمایند که رایانش ابری حداکثر منفعت را برای سازمان آنها در پی داشته باشد.
اهداف و مزایای تحقیق
هدف از این تحقیق بررسی تاثیرات استفاده از فناوری رایانش ابری در سازمان ها و بیان راهکارهایی در جهت پذیرش آسان تر آن می باشد. همان طور که می دانیم فاکتورهای هزینه و امنیت برای سازمان ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما در کنار آنها مباحثی همچون مدیریت ارتباط با مشتریان، انعطاف پذیری، مالکیت، سهولت استقرار و تداوم کسب وکار نیز دارای همان سطح اهمیت می باشد. بنابراین سازمان ها نیاز به درک صحیح و شفافی از تاثیرات رایانش ابری در تمام ابعاد سازمان دارند. لذا در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به سوالاتی از این دست می باشیم:
- اثرات و پیامدهای اقتصادی و سازمانی پذیرش رایانش ابری چیست؟
- تاثیرات رایانش ابری در امنیت داده ها، در دسترس بودن و حفظ حریم خصوصی چگونه است؟
- هزینه ها، ریسک ها و فواید اجرای سیستم ها بر روی ابر در مقایسه با پردازش های سنتی چه تفاوت هایی را دارد؟
تصمیم برای پذیرش رایانش ابری به دلیل طیف وسیعی از کاربردها، قابلیت های استفاده و دلایل سیاسی و اجتماعی چالش برانگیز می باشد. سازمان ها معمولا قادر به برون سپاری تمام نیازهای رایانشی خود به فراهم کنندگان خدمات ابری نمی باشند و در این راستا اقدام به ایجاد یک محیط ابری ناهمگون که شامل سرورهای اختصاصی و ابرهای سازمانی (البته با استفاده نمودن از بیش از یک فراهم کننده خدمات ابری) است، می نمایند. از طرفی مسئله چگونگی پذیرش رایانش ابری فقط یک مسئله فنی و تکنیکی نمی باشد و به فاکتورهای مختلف اجتماعی و فنی مانند هزینه، محرمانگی، کنترل، تغییر ساختار و معماری سازمان ها بستگی دارد. از این رو سازمان ها باید چالش های مرتبط با این فناوری را قبل از پذیرش آن مورد بررسی قرار دهند. از جمله چالش های مطرح در هنگام پذیرش فناوری رایانش ابری در سازمان ها، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بدست آوردن اطلاعات دقیق از هزینه های خدمات مورد استفاده مبتنی بر ابر
- پشتیبانی و مدیریت ریسک های احتمالی
- اطمینان و اعتماد به تصمیم گیرندگان و موازنه ایی که آنها بین منافع و خطرات (ریسک ها) حاصل از استفاده این فناوری در سازمان ایجاد نموده اند.
بنابراین در این تحقیق، با توجه به سوالات مطرح شده و بر مبنای چالش های موجود، تصمیم به ارائه راهکارهایی مناسب در قالب یک مدل، چارچوب و یا نقشه راه برای تسهیل پذیرش و یا عدم پذیرش رایانش ابری در سازمان ها می باشد.
خلاصه ای از پیشینه پژوهشی و مروری بر کارهای دیگران
در سال های اخیر مقالات زیادی درباره مفاهیم رایانش ابری، کاربردها، مزایا و چالش های مطرح در آن منتشر شده است و رایانش ابری را به عنوان یکی از موضوعات داغ در میان متخصصان فناوری اطلاعات سازمان ها پدیدار نموده است. اما اکثر تحقیقات صورت گرفته به بیان مشکلات فنی و تکنیکی این فناوری پرداخته و کمتر به مبحث رایانش ابری از منظر سازمانی توجه شده است. مراکز علمی نیز در سال های اخیر، شروع به تحقیق در مورد چالش های رایانش ابری در سازمان ها و صنایع مختلف نموده اند. در بررسی هایی که اخیرا صورت گرفته، هنوز تکنیک و راه حل جامع و کاملی برای پشتیبانی در تصمیم گیری مدیران، هنگام پذیرش رایانش ابری در سازمان ها وجود ندارد. [۱]
اگرچه در صنعت مثال های متعددی از خدمات مشاوران IT که تلاش برای پر کردن این شکاف دارند، وجود دارد، ولی راه حل هایی که سازمان ها بتوانند به وسیله آنها به ارزیابی، امکان سنجی و عملی بودن کاربرد رایانش ابری در سازمان خود به صورت ارزان و سریع بدون استفاده از مشاوران خارجی بپردازند، وجود ندارد.
Erdogmus به گردآوری لیستی از مزایای رایانش ابری مانند مقیاس پذیری، قابلیت اطمینان، امنیت، سهولت استقرار، سهولت مدیریت برای مشتریان، داد و ستد در مقابل نگرانی از اعتماد، حفظ حریم خصوصی، در دسترس بودن، عملکرد و مالکیت پرداخته است و توضیحات مختصری را در مورد هر کدام از مزایا بیان نموده است. [۲]
مطهری نژاد و همکاران [۳] به صورت مختصر به بیان منافع و خطرات استفاده از رایانش ابری از چشم انداز کسب و کار پرداخته اند. آنها فقدان محیطی برای کمک به کسب و کار برای مهاجرت برنامه های کاربردی موروثی به ابر را به عنوان یکی از مشکلات جدی بیان نموده-اند. علاوه بر این آنها اشاراتی نیز به مشکلات شناسایی ارائه دهندگان و یکپارچه نمودن خدمات ابری مختلف برای یک مجموعه از نیازهای کسب و کار سازمانها داشته اند. مطهری نژاد و همکاران یک معماری مفهومی برای یک محیط تجاری که در آن افراد و شرکت های متوسط می توانند شروع به راه اندازی یک کسب و کار مجازی با استفاده از خدمات مبتنی بر ابر نمایند را پیشنهاد داده اند. این معماری مفهومی شامل چهار لایه زمینه کسب و کار، خدمات کسب و کار، فرآیندهای کسب و کار و سرویس های IT می باشد.
Elson و Howell [۴] به ارائه تنها یک مثال از راه هایی که رایانش ابری به صورت بالقوه می تواند کار واحد IT سازمان را تحت تاثیر قرار دهد، پرداخته اند. آنها در تحقیقات خود به توضیح چگونگی حل و فصل درگیری در نقش های توسعه سیستم به کمک فناوری رایانش ابری می پردازند.
خواجه حسینی و همکاران [۱] به بررسی و بیان هزینه های رایانش ابری برای سازمان ها پرداخته اند. در این راستا آنها به مدل سازی هزینه جهت مهاجرت بعضی از سیستم های IT سازمان به ابر پرداخته، تا از این طریق تصمیم گیرندگان IT سازمان ها بتوانند برآوردی دقیق را از هزینه های این فناوری در مقایسه با روش قبلی داشته باشند. آنها بر طبق مورد مطالعاتی انجام داده، ثابت نمودند که اجرای سیستم ها بروی ابر، هزینه های کمتری را برای سازمان ها به همراه دارد.
رایانش ابری فرصتی را برای انعطاف پذیری و انطباق پذیری سازمان ها برای جذب تقاضاهای بازار فراهم می نماید. مطالعات صورت گرفته حاکی از مناسب بودن این فناوری برای شرکتهای کوچک و متوسط می باشد و برای سازمانهای بزرگ ممکن است خیلی مناسب نباشد. [۱]
در میان سازمان ها، سازمانهای کوچک و متوسط( SMC) دارای منابع مالی و انسانی کافی در مقایسه با سازمانهای بزرگ نیستند، بنابراین آنها قادر به به روزرسانی و ارتقای نیازمندی های IT خود به صورت کارا نمی باشند. این امر سبب می شود که این سازمان ها شانس رقابت با رقبای بزرگ خود را نداشته باشند. [۵] بررسی این موارد می تواند به سازمانهای کوچک و متوسط کمک نماید تا از این طریق به ارزیابی شرایط سازمانی خود برای پذیرش سرویس های وابسته به ابر بپردازند.
باید توجه داشت که رایانش ابری، فقط ساده سازی و بهبودهای تخصصی مراکز داده نمی باشد، بلکه یک تغییر بنیادی در چگونگی تدارک خدمات IT و استفاده نمودن از آن می باشد. بر طبق تحقیقات صورت گرفته در کشورهای مختلف، سازمان های کوچک و متوسط با استفاده از اینترنت و سرویس های ابری برای افزایش فرصت های تجاری می توانند به به روزرسانی تکنولوژی های سازمان و انجام نوآوریها پرداخته و از این طریق به مزیت های رقابتی و پیشرفت در زمینه تجاری خود بپردازند.
پيوند ها
گزارش های مرتبط
- ارزیابی وضعیت پذیرش رایانش ابری در ایران : این ارزیابی بر اساس یک نظر سنجی در سه ماهه اول سال 93 و بصورت آنلاین از طریق گروه های تخصصی اینترنتی و شبکه های اجتماعی انجام شد. در طول این مدت در مجموع 86 نفر در نظر سنجی شرکت کردند که جزئیات آماری مربوط به آنها در گزارش ارائه شده است. پاسخ ها بر اساس اعلام میزان موافقت یا مخالفت شرکت کنندگان به گزاره هایی مبتنی بر ابعاد مختلف پذیرش رایانش ابری در ایران جمع آوری شد.
منابع و مراجع
منابع بيشتر مرتبط با موضوع تحقيق جهت مطالعه بيشتر به اين ترتيب مي باشند:
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Khajeh Hosseini, A, Greenwood, D, Smith, JW, Sommerville, I, “The cloud adoption toolkit: supporting cloud adoption decisions in the enterprise”, Software: Practice and Experience, Vol. 42(4), 447-465, 2012
- ↑ Erdogmus, H, “Cloud computing: does Nirvana hide behind the nebula”, Software IEEE, Vol. 26(2), 4-6, 2009
- ↑ Motahari Nezhad, HR, Stephenson, B, Singhal, S, “Outsourcing Business to Cloud Computing Services: Opportunities and Challenges”, IEEE Internet Computing Palo Alto, Vol. 10, 2009.
- ↑ Elson, J, Howell, J, “Refactoring human roles solves systems problems”, In Proceedings of the Conference on Hot Topics in Cloud Computing San Diego USA, 2009.
- ↑ Abdollahzadehgan, A, Gohary, MM, Amini, M, “The Organizational Critical Success Factors for Adopting Cloud Computing in SMEs”, Journal of Information Systems Research and Innovation (JISRI), Vol. 4(1), 67-74, 2013.