فروش نسخه الكترونيكي كتابهاي مركز چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
فروش نسخه الكترونيكي كتابهاي مركز چاپ و انتشارات دانشگاه تهران
خلاصه اجرایی
در حال حاضر كتابهاي مركز چاپ و انتشارات دانشگاه به صورت نسخه كاغذي به فروش ميرسد.از آنجاييكه مخاطبان اصلي اين كتاب ها پژوهشگران و دانشجويان سراسر كشورو حتي بيرون از ايران هستند توزيع اين كتابها با مشكلات عديده اي روبرو است.اين كتابها چون زمينه تحقيقاتي نيز دارند بسيار لازم ميشود تا بر روي آنها يادداشت گذاري شود و يا دانشجويان در مورد بخشهاي مختلفي از كتاب بحث كنند.در ضمن با توجه به چاپهاي متعددي كه از اين كتابها انجام ميشود آلودگي كه متوجه محيط زيست ميشود بسيار زياد است.با توجه به اينكه در حال حاضر تنها دو ناشر جدي الكترونيك بيشتر وجود ندارد و همكاري با هر كدام از اين ناشران مسائل و مشكلات مربوط به خود را متوجه دانشگاه تهران خواهد كرد -دليل اصلي اين امر سياست هاي متفاوتي است كه در اين مراكز وجود دارد و با اهداف و سياستهاي دانشگاه فرق دارد-امكاني جهت فروش نسخه الكترونيكي كتابهاي خاص دانشگاه اهميت ويژه دارد.
معرفی شرکت
نام شرکت کتاب یار است.از انجاییکه ماموریت اصلی شرکت در زمینه نشر الکترونیک و ارائه خدمات بیشتر به خوانندگان کتاب خواهد بود این نام برای شرکت انتخاب شده است.در حال حاضر این شرکت وجود خارجی ندارد اما در صورت تشکیل در تهران شکل خواهد گرفت.اعضاء آن شامل سه سهامدار است که در ضمن اعضاء هیات مدیره نیز هستند.مدیر عامل و مدیر داخلی دو نفر دیگر از اعضای شرکت هستند.مدیر داخلی به امور مالی شرکت نیز رسیدگی میکند.هر سه عضو هیات مدیره از بخش فنی هستند و هر سه نفر آنها در تیم توسعه مشغول فعالیت هستند.در صورتیکه حجم فعالیت شرکت افزایش پیدا کند ناگزیر به استخدام افراد بیشتری در بخش پشتیبانی خواهیم بود.
چشم انداز
مطالعه برای همه افراد در همه مکان ها
تکنولوژی های نوین این توانایی را به سازمان ها میدهند تا امکانات جدیدتری در اختیار مشتریان خود قرار دهند.از آنجاییکه تکنولوژی وب فاصله ها را از میان برمی دارد دیگر ارائه خدمات در روستایی در جنوب ایران با تهران تفاوتی نخواهد کرد.ما بر آن هستیم تا منابع علمی که توسط محققین ایرانی تهیه و تولید میشود بدون هیچ گونه مانعی در اختیار علاقه مندان قرار گیرد و به این وسیله در راه توسعه و آبادانی ایران قدم برداریم.
محیط زیست ما امانتی در دستان ماست وآیندگان ما نیز حق استفاده از ان را دارند.برای تولید هر تن کاغذ 15 اصله درخت با عمر 50 سال قطع میشود و حدود 200 هزار لیتر آب مصرف میشود.با تولید محتوی الکترونیکی و ارائه کتاب به صورت الکترونیکی از قطع درختان و آسیب زدن به محیط زیست جلوگیری میشود.
افراد نابینا ،افراد مسن و به طور کلی افرادی که دارای ناتوانی در استفاده از کتابهای کاغذی دارند میتوانند از امکان کتابهای صوتی بهره ببرند.
ماموریت
طبق الگوهايي كه در دنيا از فروش نسخه الكترونيكي كتابها وجود دارد در يك بازار تثبيت شده حدود 60 درصد از فروش يك كتاب به نسخه الكترونيكي آن اختصاص پيدا خواهد كرد.با توجه به آماری که در سایت درگاه پالایش جامعه اطلاعاتی ایران قید شده است درصد کتابهای الکترونیکی رسمی چاپ و نشر شده به کل کتابهای چاپ و نشر شده در هر سال طبق برنامه پنجم به درصد باید برسد اما تا پایان سال 92 این میزان به 0.2 درصد رسیده است. ماموريت اين طرح ارائه امكاني جهت فروش نسخه الكترونيكي كتابها و رساندن آن به ارقام با لا و کمک به توسعه کشور از طریق محقق شدن اهداف برنامه پنجم توسعه است.مطمئنا در صورتيكه ارائه كتاب الكترونيكي با شرايط مطلوب انجام گيرد و ارزش افزوده براي كاربران به همراه داشته باشد مشتريان بيشتري جذب خواهند شد و تهيه نسخه الكترونيكي را به نسخه كاغذي ترجيح خواهند داد.
اهداف
اهداف فروش و بازاريابي
افزايش فروش تعداد نسخه هاي كتاب
افزايش سهم فروش نسخه الكترونيكي نسبت به نسخه كاغذي
فراهم نمودن امكان ارائه كتاب به مشتريان خارج از ايران
اهداف مالي
برگشت سرمايه شركت در دو سال اوليه
پايين آوردن هزينه هاي مركز انتشارات
معرفی محصولات و خدمات
در این سایت کلیه کتابهای مرکز اتشارات دانشگاه تهران در صورتیکه پدیدآور اثر نیز نسبت به این عمل موافقت داشته باشدقابل ارائه و خریداری به صورت کتاب الکترونیک(ebook) خواهد بود.
خدماتی که توسط این سیستم ارائه میشود شامل موارد زیر هستند:
ارائه سيستم فروش نسخه الكترونيكي كتاب
راه اندازی بازار الکترونیکی فروش کتابهای الکترونیکی دانشگاهی
ارائه امكان به اشتراك گذاري قسمتهاي مختلف كتاب بين كاربران و امكان بحث و بررسي بر روي آن
ارائه امكان يادداشت گذاري و حاشيه نويسي بر روي كتاب ها و در نهايت استخراج آن ها به قالبي كه قابل استفاده براي محقق باشد
امكان تغيير فونت و اندازه براي افرادي كه نياز به اين امكان دارند
امکان دسترسي سريع به نسخه هاي جديد كتاب
ویژگی های منحصر به فرد
امکان ارائه نسخه صوتی کتابها
امکان دسترسي به تعداد معدودی از صفحات کتاب
منبع یکبار تولید میشود اما بارها قابل ارائه است
وجود سیستم accounting برای دسترسی به منابع برای مشتریان
پیشنهاد کتابهای جدید به کاربران
مشتریان
مشتریان این سیستم کلیه دانشجویان ،اعضای هیات علمی، محققین و علاقه مندان به متون دانشگاهی است.
با توجه به امکان ارائه نسخه صوتی کتابها افراد نابینا به راحتی از این سیستم میتوانند استفاده کنند.
با توجه به ارائه نسخه الکترونیکی و امکان خرید اینترنتی افرادی که بیرون از ایران زندگی میکنند میتوانند به راحتی به کتابها دسترسی پیدا کنند.این امکان به طور خاص برای فارسی زبانان دیگر کشورها بسیار جالب خواهد بود.
محصولات جایگزین
در حال حاضر دو ناشر الكترونيكي جدي وجود دارند كه كار فروش نسخه الكترونيكي كتاب را انجام مي دهند.يكي از اين شركتها فيديبو است كه وابسته به شهر كتاب مي باشد .اين ناشر امكانات بسيار گسترده و سابقه مثبت و قابل توجهي در زمينه توليد كتاب الكترونيكي و فروش آن دارد.
محصول بعدي كتابخانه اسلامي نور است.اين موسسه در حدود 25 سال سابقه دارد و داراي محصولات متنوع در زمينه كتابخانه ديجيتال است.مركز اين موسسه در شهر قم مي باشد.
اما نکته قابل توجه این است که کتابهای دانشگاه تهران نزد هیچ کدام از این ناشران موجود نیست.در نتیجه خریداران برای تهیه نسخه الکترونیکی کتابها ناگزیر به مراجعه به نشر الکترونیک دانشگاه تهران هستند.
در عین حال دانشگاه تهران امکان استفاده از خدمات دو ناشر مذکور را جهت ارائه محتوی الکترونیکی خود ندارد.دلیل اصلی این امر تفاوت سیاستهای حاکم بر این دو ناشر الکترونیک با سیاستهای دانشگاه تهران است.
تحلیل صنعت مادر
سایت آمازون که آخرین آمار فروش خود را منتشر کرده است گفت از ابتدای سال 2011 تا کنون در آمریکا در ازای هر 100 کتاب چاپی 120 نسخه کتاب الکترونیک ویژه «کیندل» فروخته است. این فروشگاه در بیانیهای گفت: «علاوه بر این تا اینجای سال تعداد کتابهای الکترونیکی فروخته شده سه برابر فروش کتابهای جلد گالینکور بوده است.»
اگر فروش نسخههای جلد گالینکور و جلد نرم را کنار هم بگذاریم، کتابهای چاپی وضعیت بهتری نسبت به کتابهای الکترونیک دارند. اما با این وجود شاهد تغییری سریع و جدی در معادله بازار کتاب الکترونیکی و چاپی هستیم.
تعداد افرادی که در بریتانیا خواندن کتابهای الکترونیکی را به خواندن نسخههای چاپی ترجیح میدهند خیلی عقب تر از این افراد در آمریکا است، اما آمار فروش کریسمس در بریتانیا نشان میدهد تعداد این افراد نیز به سرعت رو به افزایش است.
در دو سوی اقیانوس اطلس ناشران در حال گمانهزنی درمورد تغییرات آینده حرفه خود هستند. کتابهای الکترونیکی تا کجا پیش میروند و با چه سرعتی؟ این مسئله نامشخص است اما در کنفرانس «دنیای کتابهای دیجیتال» که هفته پیش در نیویورک برگزار شد، ناشران پیشبینی کردند سال 2014 اولین سالی خواهد بود که موازنه کتابهای الکترونیک با کتابهای چاپی به تعادل میرسند.
با توجه به اینکه ایران در حال حاضر در زمینه تجارت الکترونیکی فاصله زیادی با کشورهای در حال توسعه دارد اما نیاز آن برای افراد محسوس است و بدین ترتیب فراهم آوری بستری جهت ارائه کتاب های الکترونیکی میتواند بسیار راهگشا باشد.
تحلیل بازار
یک گروه عمده از مشتريان اين محصول دانشجويان شهرستاني و محققان خارج از كشور و يا ساكن شهرستانهاهستند. به طور خاص با توجه به اينكه دسترسي به نسخه كاغذي كتابها براي داشنجويان ساكن در شهرستانها و محققان خارج از ايران مشكل است.ارائه نسخه الكترونيكي كتابها در سرعت بخشيدن به اين امر بسيار ميتواند راهگشا باشد.
در ضمن بسياري از دانشجويان به خاطر سختي جابجايي كتاب در تعطيلات مشتاق استفاده از نسخه الكترونيكي آن هستند.
كمبود فضاي فيزيكي نيز ميتواند عامل موثري در انتخاب نسخه الكترونيكي باشد.برای مثال نگهداری لغت نامه دهخدا نیاز به فضای بسیار زیادی دارد و در ضمن کاغذ به مرور زمان دچار مسایلی مانند اسیدی شدن و جذب گرد و غبار نیز میشود.اما نگهداری نسخه الکترونیکی کلیه این مسایل و مشکلات را از بین میبرد و در عین حال به محیط زیست کمک بسیار زیادی نیز میکند.
کتابخانه ها دیگر مشتری جدی این نسخه ها خواهند بود.در راستای راه اندازی ارائه منابع دیجیتال کتابخانه ها میتوانند نسخه الکترونیکی کتابها را خریداری کنند و آنرا به اعضاء خود ارائه دهند.
تحلیل رقبا
در حال حاضر دو ناشر الكترونيكي جدي وجود دارند كه كار فروش نسخه الكترونيكي كتاب را انجام مي دهند.يكي از اين شركتها فيديبو است كه وابسته به شهر كتاب مي باشد .اين ناشر امكانات بسيار گسترده و سابقه مثبت و قابل توجهي در زمينه توليد كتاب الكترونيكي و فروش آن دارد.اما محدوديتي كه اين ناشر دارد عدم ارائه كتابها در زير نشان دانشگاه تهران مي باشد.از آنجاييكه دانشگاه تهران بزرگترين ناشر دانشگاهي كشور مي باشد تمايلي براي ارائه كتب خود در زير لواي ناشرين ديگر ندارد.اين ناشر با تعداد بسيار زيادي از ناشران معتبر همكاري دارد
محصول بعدي كتابخانه اسلامي نور است.اين موسسه در حدود 25 سال سابقه دارد و داراي محصولات متنوع در زمينه علوم اسلامی و انسانی است.
اگر بستر ارائه خدمات و تحویل سفارشات با تخمین زمان وهزینه مناسب انجام گیرد این طرح میتواند در جلب اعتماد عمومی گامهای مثبتی بردارد.
تحلیل ماتریس SWOT
نقاط ضعف
کمبود نیروی متخصص
کمبود نیروی پشتیبان جهت تولید محتوی الکترونیکی
بالا بودن زمان تولید محتوی الکترونیکی
نقاط قوت
احتمال بالای مشارکت دیگر دانشگاه ها
وجود مشتریان بالفعل دانشگاهی
ارائه قیمت مناسب
تهدیدها
عدم سرویس بانکی برای مشتریان خارج از ایران
تاخیر در اماده سازی منابع
فرصت ها
بالا بودن اعتماد به منابع در دسترس از لحاظ حق تکثیر
در دسترس بودن منابع تخصصی
تدوین استراتژی
تبليغ
از انجاييكه مخاطب اصلي كتابهاي دانشگاهي قشر دانشگاهي و پژوهشگر است.تبليغ بايد جهت دار و در فضاهايي باشد كه اين افراد به آن مراجعه ميكنند.وب سايت دانشگاه بهترين فضا جهت تبليغ است.در ضمن ميتوان از بقيه دانشگاه ها نيز جهت پيوستن به اين مجموعه و يا راه اندازي مجموعه مستقل خودشان دعوت به عمل آورد.
مكان
مكان ارائه خدمات فضاي وب است.اين طرح نياز به سرورهاي امن جهت نگهداري فايلهاي الكترونيكي كتابها و فراداده مربوط به كتابهاست.
توزيع
از آنجاييكه كالاي ارائه شده به صورت الكترونيكي است.توزيع آن از طريق بستر وب صورت ميگيرد و كليه خدمات آتي نيز از طريق الكترونيكي انجام خواهد گرفت.
قيمت گذاري
قيمت گذاري منابع با نظر مستقيم مركز انتشارات دانشگاه انجام خواهد شد و طبق توافق به عمل آمده براي اعضاي دانشگاه تهران ده درصد تخفيف در نظر گرفته شده است.طبق قرارداد في مابين مركز انتشارات و اين موسسه 20 درصد از فروش الكترونيكي كتابها به اين سايت تعلق خواهد گرفت.
مراحل توسعه محصولات
یکی از اصلی ترین اهدافی که این پروژه دنبال میکند در دسترس پذیری بیشتر منابع اطلاعاتی جهت اقشار مختلف می باشد.در نتیجه مراحل توسعه محصولات نیز در همین راستا می باشد.به طور کلی با توجه به مقتضیات و کشش بازار در دو زمینه اصلی توسعه محصولات انجام خواهد گرفت.
اولین توسعه در راستای تولید کتاب خوان(book reader)خواهد بود.از آنجاییکه استفاده از گوشیهای هوشمند و تبلت بسیار همه گیر شده است و این دستگاه ها به سیستم عاملهای گوناگون مجهز هستند.اولین توسعه در راستای تولید نرم افزار کتاب خوانی خواهد بود که سیستم عامل های AndroidوLinuxوMac OS XوWindowsوBlackberry 10را پشتیبانی کند.در واقع نسخه های مختلفی برای هر کدام از این سیستم عاملها تولید خواهد شد.
قسمت بعدی که میتواند مورد توسعه قرار گیرد ایجاد بازار الکترونیکی فروش کتابهای دانشگاهی است.به این معنی که از بقیه ناشران دانشگاهی نیز دعوت شود به این بازار بپیوندند .
طرح فنی
معماری کلی سیستم به شرح روبرو است:
این معماری شامل سه لایه پورتال کاربر،پورتال داده و پایگاه داده اصلی است.در پایگاه داده اصلی کلیه نسخه الکترونیکی داده ها و فراداده مربوط به آنها قرار دارد.با توجه به قواعدی که در شورای سیاست گزاری فضای مجازی دانشگاه تصویب شده است،نرم افزار ها تا حد امکان باید به صورت متن باز باشند. با توجه به این سیاست گزاری از سیستم عامل لینوکس و پایگاه داده Mysql استفاده شده است.این محصولات با توجه به متن باز بودن خود در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی هزینه دوچندانی به دانشگاه تحمیل نمیکنند و در عین حال از امنیت بالاتری نسبت به محصولات مانند مایکروسافت و...برخوردارند.
تحلیل ریسک
در طول انجام هر پروژه با ریسک هایی مواجه هستیم در جدول زیر برخی از ریسک ها آورده شده است:
ردیف | شرح ریسک | منشاء ریسک | ریسک داخلی/خارجی | فاکتور تاثیرگذار | زمان رخداد |
---|---|---|---|---|---|
1 | کناره گیری افراد با مهارت از پروژه | افراد | داخلی | معلوم/نامعلوم | اجرا و کنترل پروژه |
2 | تخمین نادرست هزینه لازم | تخمین | داخلی | معلوم | تدوین برنامه و منشور پروژه |
3 | اختلال شبکه ای و عدم دسترسی به منابع | فناوری | خارجی | معلوم/نامعلوم | اجرا و کنترل پروژه |
4 | استفاده غیر قانونی از کتابهای الکترونیکی | قوانین | خارجی | معلوم/نامعلوم | اجرا و کنترل پروژه |
5 | عدم تامین هزینه در پروژه | فناوری و افراد | داخلی | معلوم/معلوم | خاتمه پروژه |