مطالعه فاکتورهای تاثیرگذار در پذیرش رایانش ابری در سازمانهای ایران
مقدمه (اهداف،کاربردها، اهمیت مسئله و ...)
امروزه دامنه تحولات ناشی از گسترش فناوری اطلاعات، کلیه زیر ساخت های جامعه و از جمله حوزه های اداری و سازمانی را تحت تاثیر قرار داده است و زمینه ارائه خدمات نوین و گسترده را فراهم نموده است. در این راستا نوآوری¬ها برای حرکت در جزر و مد تغییرات اجتناب ناپذیر کسب وکار لازم و ضروری می¬باشد. اکثر سازمان¬ها برای کاهش هزینه¬های کسب و کار خود از فناوری¬های جدیدی همچون مجازی سازی و به کارگیری وب در شئونات مختلف استفاده می¬نمایند. تقاضاهای کاهش هزینه محاسبات منجر به ایجاد نوآوری جدیدی به نام رایانش ابری شده است. رایانش ابری به ارائه خدمات رایانشی از طریق بهبود بهره وری، کاهش هزینه¬های مدیریتی و زیرساختی می¬پردازد. رایانش ابری در دوران طفولیت خود به سر می¬برد و فناوری بسیار جدیدی برای سازمان¬ها محسوب می¬شود. لذا اکثر سازمان¬ها برای پذیرش این فناوری اعتماد به نفس و آمادگی لازم را ندارند. رایانش ابری عوامل مختلفی مانند هزینه خدمات، امنیت، حریم خصوصی و انعطاف¬ پذیری را تحت تاثیر قرار می¬دهد. لذا امروزه تصمیم¬گیری در سازمان¬ها برای پذیرش این فناوری به عنوان یکی از مسائل حیاتی مطرح است، به¬گونه¬ای که خطای مدیران در تصمیم¬گیری اشتباه در مورد پذیرش و استفاده از این فناوری در سازمان ممکن است نتایج و اثرات جبران ناپذیری را بر سازمان تحمیل نماید. این اهمیت از یک سو و وجود معیارهای چندگانه و گاهی متعارض و پیچیده از سوی دیگر، فرایند تصمیم گیری را به امری دشوار تبدیل کرده است. از این¬رو برای مدیران ضروری است تا با استفاده از راهکارهای مختلف تصمیم¬گیری و بهبود آنها، به صورتی تصمیم¬گیری نمایند که رایانش ابری حداکثر منفعت را برای سازمان آنها در پی داشته باشد.
اهداف و مزایای تحقیق
هدف از این تحقیق بررسی تاثیرات استفاده از فناوری رایانش ابری در سازمان¬ها و بیان راهکارهایی در جهت پذیرش آسان تر آن می¬باشد. همان طور که می دانیم فاکتورهای هزینه و امنیت برای سازمان¬ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما در کنار آنها مباحثی همچون مدیریت ارتباط با مشتریان، انعطاف پذیری، مالکیت، سهولت استقرار و تداوم کسب وکار نیز دارای همان سطح اهمیت می¬باشد. بنابراین سازمان¬ها نیاز به درک صحیح و شفافی از تاثیرات رایانش ابری در تمام ابعاد سازمان دارند. لذا در این تحقیق به دنبال پاسخگویی به سوالاتی از این دست می¬باشیم: • اثرات و پیامدهای اقتصادی و سازمانی پذیرش رایانش ابری چیست؟ • تاثیرات رایانش ابری در امنیت داده ها، در دسترس بودن و حفظ حریم خصوصی چگونه است؟ • هزینه ها، ریسک ها و فواید اجرای سیستم¬ها بر روی ابر در مقایسه با پردازش¬های سنتی چه تفاوت¬هایی را دارد؟ تصمیم برای پذیرش رایانش ابری به دلیل طیف وسیعی از کاربردها، قابلیت های استفاده و دلایل سیاسی و اجتماعی چالش برانگیز می¬باشد. سازمان¬ها معمولا قادر به برون سپاری تمام نیازهای رایانشی خود به فراهم کنندگان خدمات ابری نمی¬باشند و در این راستا اقدام به ایجاد یک محیط ابری ناهمگون که شامل سرورهای اختصاصی و ابرهای سازمانی (البته با استفاده نمودن از بیش از یک فراهم کننده خدمات ابری) است، می¬نمایند. از طرفی مسئله چگونگی پذیرش رایانش ابری فقط یک مسئله فنی و تکنیکی نمی باشد و به فاکتورهای مختلف اجتماعی و فنی مانند هزینه، محرمانگی، کنترل، تغییر ساختار و معماری سازمان¬ها بستگی دارد. از این رو سازمان¬ها باید چالش¬های مرتبط با این فناوری را قبل از پذیرش آن مورد بررسی قرار دهند. از جمله چالش¬های مطرح در هنگام پذیرش فناوری رایانش ابری در سازمان¬ها، می توان به موارد زیر اشاره نمود: • بدست آوردن اطلاعات دقیق از هزینه¬های خدمات مورد استفاده مبتنی بر ابر • پشتیبانی و مدیریت ریسک¬های احتمالی • اطمینان و اعتماد به تصمیم گیرندگان و موازنه¬ایی که آنها بین منافع و خطرات (ریسک ها) حاصل از استفاده این فناوری در سازمان ایجاد نموده اند. بنابراین در این تحقیق، با توجه به سوالات مطرح شده و بر مبنای چالش¬های موجود، تصمیم به ارائه راهکارهایی مناسب در قالب یک مدل، چارچوب و یا نقشه راه برای تسهیل پذیرش و یا عدم پذیرش رایانش ابری در سازمان¬ها می¬باشد.
خلاصه ای از پیشینه پژوهشی و مروری بر کارهای دیگران
در سال های اخیر مقالات زیادی درباره مفاهیم رایانش ابری، کاربردها، مزایا و چالش های مطرح در آن منتشر شده است و رایانش ابری را به عنوان یکی از موضوعات داغ در میان متخصصان فناوری اطلاعات سازمان¬ها پدیدار نموده است. اما اکثر تحقیقات صورت گرفته به بیان مشکلات فنی و تکنیکی این فناوری پرداخته و کمتر به مبحث رایانش ابری از منظر سازمانی توجه شده است. مراکز علمی نیز در سال¬های اخیر، شروع به تحقیق در مورد چالش های رایانش ابری در سازمان ها و صنایع مختلف نموده اند. در بررسی هایی که اخیرا صورت گرفته، هنوز تکنیک و راه حل جامع و کاملی برای پشتیبانی در تصمیم گیری مدیران، هنگام پذیرش رایانش ابری در سازمان¬ها وجود ندارد[9]. اگرچه در صنعت مثال های متعددی از خدمات مشاوران IT که تلاش برای پر کردن این شکاف دارند، وجود دارد، ولی راه حل هایی که سازمان¬ها بتوانند به وسیله آنها به ارزیابی، امکان سنجی و عملی بودن کاربرد رایانش ابری در سازمان خود به صورت ارزان و سریع بدون استفاده از مشاوران خارجی بپردازند، وجود ندارد. Erdogmus[12] به گردآوری لیستی از مزایای رایانش ابری مانند مقیاس پذیری، قابلیت اطمینان، امنیت، سهولت استقرار، سهولت مدیریت برای مشتریان، داد و ستد در مقابل نگرانی از اعتماد، حفظ حریم خصوصی، در دسترس بودن، عملکرد و مالکیت پرداخته است و توضیحات مختصری را در مورد هر کدام از مزایا بیان نموده است. مطهری نژاد و همکاران[8] به صورت مختصر به بیان منافع و خطرات استفاده از رایانش ابری از چشم انداز کسب و کار پرداخته اند. آنها فقدان محیطی برای کمک به کسب و کار برای مهاجرت برنامه های کاربردی موروثی به ابر را به عنوان یکی از مشکلات جدی بیان نموده-اند. علاوه بر این آنها اشاراتی نیز به مشکلات شناسایی ارائه دهندگان و یکپارچه نمودن خدمات ابری مختلف برای یک مجموعه از نیازهای کسب و کار سازمان¬ها داشته اند. مطهری نژاد و همکاران یک معماری مفهومی برای یک محیط تجاری که در آن افراد و شرکت های متوسط می توانند شروع به راه اندازی یک کسب و کار مجازی با استفاده از خدمات مبتنی بر ابر نمایند را پیشنهاد داده اند. این معماری مفهومی شامل چهار لایه زمینه کسب و کار، خدمات کسب و کار، فرآیندهای کسب و کار و سرویس های IT می¬باشد. Elson و Howell[15] به ارائه تنها یک مثال از راه هایی که رایانش ابری به صورت بالقوه می¬تواند کار واحد IT سازمان را تحت تاثیر قرار دهد، پرداخته اند. آنها در تحقیقات خود به توضیح چگونگی حل و فصل درگیری در نقش های توسعه سیستم به کمک فناوری رایانش ابری می¬پردازند. خواجه حسنی و همکاران[9] به بررسی و بیان هزینه های رایانش ابری برای سازمان¬ها پرداخته اند. در این راستا آنها به مدل سازی هزینه جهت مهاجرت بعضی از سیستم های IT سازمان به ابر پرداخته، تا از این طریق تصمیم گیرندگان IT سازمان¬ها بتوانند برآوردی دقیق را از هزینه¬های این فناوری در مقایسه با روش قبلی داشته باشند. آنها بر طبق مورد مطالعاتی انجام داده، ثابت نمودند که اجرای سیستم¬ها بروی ابر، هزینه های کمتری را برای سازمان¬ها به همراه دارد. رایانش ابری فرصتی را برای انعطاف پذیری و انطباق پذیری سازمان¬ها برای جذب تقاضاهای بازار فراهم می¬نماید. مطالعات صورت گرفته حاکی از مناسب بودن این فناوری برای شرکت¬های کوچک و متوسط می¬باشد و برای سازمان¬های بزرگ ممکن است خیلی مناسب نباشد[9]. در میان سازمان¬ها، سازمان¬های کوچک و متوسط( SMC) دارای منابع مالی و انسانی کافی در مقایسه با سازمان¬های بزرگ نیستند، بنابراین آنها قادر به به روزرسانی و ارتقای نیازمندی¬های IT خود به صورت کارا نمی¬باشند. این امر سبب می¬شود که این سازمان¬ها شانس رقابت با رقبای بزرگ خود را نداشته باشند[10]. بررسی این موارد می تواند به سازمان¬های کوچک و متوسط کمک نماید تا از این طریق به ارزیابی شرایط سازمانی خود برای پذیرش سرویس¬های وابسته به ابر بپردازند. باید توجه داشت که رایانش ابری، فقط ساده سازی و بهبودهای تخصصی مراکز داده نمی¬باشد، بلکه یک تغییر بنیادی در چگونگی تدارک خدمات IT و استفاده نمودن از آن می¬باشد. بر طبق تحقیقات صورت گرفته در کشورهای مختلف، سازمان¬های کوچک و متوسط با استفاده از اینترنت و سرویس¬های ابری برای افزایش فرصت های تجاری می توانند به به روزرسانی تکنولوژی¬های سازمان و انجام نوآوری¬ها پرداخته و از این طریق به مزیت¬های رقابتی و پیشرفت در زمینه تجاری خود بپردازند.
پيوند ها
منابع و مراجع
منابع بيشتر مرتبط با موضوع تحقيق جهت مطالعه بيشتر به اين ترتيب مي باشند:
- [1] Low, C, Chen, Y, Wu, M, “Understanding the determinants of cloud computing adoption”, Industrial Management & Data Systems, Vol. 111, Iss. 7, 1006–1023, 2011.
[2] Hofmann, P, Woods, D, “Cloud Computing: The Limits of Public Clouds for Business Applications”, Internet Computing IEEE, Vol. 14, Iss. 6, 90-93, 2010. [3] Aljabre, A, “Cloud Computing for Increased Business Value”, International Journal of Business and Social Science (IJBSS), Vol. 3, No. 1, 234–239, 2012. [4] Chien, CS, Chien, J, “Insight to Cloud Computing and Growing Impacts Information Computing and Applications”, Springer, Vol. 105, 250-257, 2010. [5] Dillon, T, Wu, C, Chang, E, “Cloud Computing: Issues and Challenges”, 24th IEEE International Conference on Advanced Information Networking and Applications (AINA), 27-33, April 2010. [6] Kim, W, “Cloud computing adoption”, International Journal of Web and Grid Services, Vol. 7, 225-245, 2011. [7] Son, I, Lee, D, “Assessing A New IT Service Model”, Cloud Computing PACIS Proceeding, 179, 2011. [8] Motahari Nezhad, HR, Stephenson, B, Singhal, S, “Outsourcing Business to Cloud Computing Services: Opportunities and Challenges”, IEEE Internet Computing Palo Alto, Vol. 10, 2009. [9] Khajeh Hosseini, A, Greenwood, D, Smith, JW, Sommerville, I, “The cloud adoption toolkit: supporting cloud adoption decisions in the enterprise”, Software: Practice and Experience, Vol. 42(4), 447-465, 2012. [10] Abdollahzadehgan, A, Gohary, MM, Amini, M, “The Organizational Critical Success Factors for Adopting Cloud Computing in SMEs”, Journal of Information Systems Research and Innovation (JISRI), Vol. 4(1), 67-74, 2013. [11] Charles, H, Jean-Paul, V, “Cloud Computing in South African SMMEs”, International Journal of Computer Science and Electrical Engineering (IJCSEE), Vol. 1, No. 1, 1-10, 2012. [12] Erdogmus, H, “Cloud computing: does Nirvana hide behind the nebula”, Software IEEE, Vol. 26(2), 4-6, 2009. [13] Hill, R, Hirsch, L, Lake, P, Moshiri, S, “Business Adoption Models and Legal Aspects of the Cloud”, Cloud Computing Computer Communications and Networks Springer London, 21-42, 2013. [14] Chinedu, PU, Nwankwo, W, Eze, UF, “Enterprise Cloud Adoption: Leveraging on the Business and Security Benefits”, West African Journal of Industrial and Academic Research, Vol. 7(1), 70-80, 2013. [15] Elson, J, Howell, J, “Refactoring human roles solves systems problems”, In Proceedings of the Conference on Hot Topics in Cloud Computing San Diego USA, 2009.