مدیریت حقوق دیجیتالی
موضوع : مدیریت حقوق دیجیتالی
خلاصه
مديريت حقوق ديجيتال مجموعه فن‌آوري‌هايي است كه بر دسترسي بر دارايي‌هاي ديجيتال نظارت مي‌كند دارندگان حقوق معمولاً شركت‌هاي دارنده كپي رايت هستند و با استفاده ازمديريت حقوق ديجيتال (Digital Rights Management) يا همان DRM دسترسي افراد به مستندات، برنامه‌هاي كامپيوتري و داده‌هاي خود را محدود مي‌كنند. با اين حال DRM بيشتر براي مبارزه با خريد و فروش و استفاده غير مجاز از محصولات چند رسانه‌اي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. DRM بر دو اصل رمزگذاري و محدوديت دسترسي بنا شده‌است. DRM از رمزگذاري براي محافظت و از تعريف سطح دسترسي براي نظارت بر استفاده از مطالب بهره مي‌برد. مطالبي كه DRM بر آن‌ها اعمال مي‌شود، فرمت خاصي دارند كه تنها با استفاده از قفل‌ها و ابزار مناسب خوانا مي‌شوند. در اين ميان سطح دسترسي براي افراد تعريف مي‌شود تا افراد بتوانند با استفاده از كليد‌هاي مناسب، قفل‌هاي مطالب را باز و به آن‌ها دسترسي پيدا كنند. براي مثال فابل‌هاي موسيقي كه DRM بر آن‌ها اعمال مي‌شوند تنها توسط افرادي كه با پرداخت پول، كليد قفل را خريداري كرده‌اند قابل شنيدن هستند. اولين و بزرگترين استفاده كنندگان DRM شركت‌هاي ساخت و پخش موسيقي و فيلم هستند. زماني كه DVD براي اولين بار به بازار عرضه شد، سيستمي مشابه DRM بر عدم كپي كردن فيلم‌ها نظارت مي‌كرد. با ظهور فرمت MP3 و پخش موزيك در اينترنت با اين فرمت، مديريت حقوق ديجيتال آثار جدي‌تر دنبال و باعث اعمال DRM در فروشگاه‌هاي آنلاين موسيقي مانند iTunes و Napster شد. يكي از ايراداتي كه به مديريت به روش DRM وارد است، عدم سازگاري ابزار قفل گذاري با تمام نرم‌افزارها و سيستم‌ها مي‌باشد. براي مثال موزيك‌هاي خريداري شده از فروشگاه Napster بر روي iPod و iTunes قابل پخش نمي‌باشد و يا اگر روزي Napster و iTunes عرضه نرم‌افزار خود را متوقف كنند، موزيك‌هايي كه در گذشته از آن‌ها خريداري شده‌است، غير قابل استفاده مي‌گردند. موضوع ديگر، امنيت بسيار ضعيف قفل‌هاي DRM است. امروزه هكرها به راحتي قفل مطالب محافظت شده را مي‌شكنند و آن‌ها را با فرمت‌هاي سازگار بر روي اينترنت قرار مي‌دهند. با تمام محاسن و معايب DRM، صاحبنظران معتقدند كه اعمال محدوديت‌هاي دسترسي در فضاي آزادي مانند اينترنت، كه هدف اصلي ميثاق آن ايجاد فضايي دور از محدوديت براي همه است، منجربه كم و محدود شدن خلاقيت كاربران مي‌شود.
منابع
1- رشيد عسگري http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8805270643