مدلهای کسب و کار در رایانش ابری

چکیده

با گسترش و رشد روزافزون تکنولوژی کسب و کارهای سنتی به سمت تبدیل شدن به سازمان های پویا و مدرن هستند. تبدیل این سازمان ها به کسب و کارهای الکترونیکی چالشی جدی در زمینه کسب و کار به شمار می رود. در این راستا مدل كسب و كار از اهمیت زیاد برخوردار است. مدل کسب و کار به عنوان یک الگو و طرح برای انجام کارها و رسیدن به اهداف کسب و کار استفاده می شود. اینکه چه فعالیتی در چه زمانی و به چه شکلی صورت پذیرد تا کسب و کار به سمت درآمد مورد نظر حرکت کند و همچنین برای جلوگیری از انحراف از مسیر نیازمند یک مدل کسب و کار هستیم. نداشتن یک الگو و درواقع یک مدل کسب و کار موجب بهم ریختگی و عدم انسجام روال های درحال اجرا می گردد. به دلیل گستردگی کسب و کارها امکان بیان همه ی مدل ها وجود ندارد اما عواملی که بر یک مدل تاثیر می گذارند و همچنین کنترل این عناصر می تواند کمک شایانی به پیشرفت در این زمینه نماید.اين پروژه ابتدا مروري بر رایانش ابری و مدل های کسب و کار دارد. سپس با بررسي و تشريح مشخصات مدلهاي كسب و كار سنتي و تلفيق آن با رایانش ابری، به تشريح خصوصيات مدلهاي كسب و كار مبتني بر رایانش ابری مي پردازد و در نهايت، چارچوبي مفهومي از مدلهاي كسب و كار مبتني بر رایانش ابری را ارائه مي كند.

با توسعه کسب و کارها دیگر نمی توان مبتنی بر روشهای سنتی به اداره نمودن مشتریان و خواستهای آنان اقدام نمود. این امر سبب می شود تا نتوان همگام با مشتری، که دائما ًدر حال تغییر ذائقه خود است، کسب وکار را به نحوی آماده نمودکه از پس این پویایی اجباری برآید. به عبارت دیگر اگرکسب وکاری نتواند خود را دائماً آگاه از نیازها و رفتارهای مشتریان خود نماید و برای تغییر ذائقه مشتری خود(حتی قبل از ایجاد تغییر ذائقه) برنامه ریزی و اقدام نماید، می تواند نه تنها زنده بماند بلکه همچون برخی شرکت های نرم افزاری و سخت افزاری مهم دنیا، به سودآوری سرسام آوری روی آورد. از این رو این تحقیق درصدد جایگاه هر یک از مدل های کسب و کار را در سه حوزه داده های کسب وکار، وب کاوی و پردازش ابری مورد بررسی قرار داده و مشخص سازد که ارزش هر یک و روند فعلی آن چگونه است و درآینده به چه سمت و سویی حرکت خواهدکرد.

این تحقیق میتواند برای تمامی افرادی که علاقمند به توسعه کسب و کارها مبتنی بر اطلاعات و فناوریهای آن باشد،کمک شایانی نماید. این تحقیق با بررسی روندهای مختلف گذشته، حال و آینده به ارزشگذاری و ترسیم روند و دورنمای استفاده از چنین سیستمهایی می پردازد و مشخص می سازد که جایگاه مدل های کسب و کار با کمک پردازش ابری در توسعه کسب وکارهای فعلی و ایجاد تغییرات مثبت درکسب وکارها در چه حد می تواند باشد. همچنین این تحقیق میتواند به محققین حوزه های هوش مصنوعی، نرم افزار و سخت افزار بخصوص مخزن داده در شناخت جایگاه این امور و نمایش روندها و دورنماهای این صنعت کمک زیادی نماید.

مقدمه

مدل های کسب و کار

یکی از عناصر اصلی در عملکرد شرکت ها و موفقیت آنها مدل های کسب و کار هستند. این مدل ها در قالب یک الگو به سه سوال اساسی در زمینه کسب و کار پاسخ می دهند که کدام فعالیت ها در چه زمانی و چگونه انجام شوند. در صورت پاسخ صحیح به این سه سوال سازمان عملکرد بهتری را ارایه می دهد در نتیجه رضایت مشتریان فراهم شده، موجب سود و منفعت شرکت می گردد. در کسب و کارهای کنونی مدل های بسیار زیاد با ویژگی های متعدد و گسترده ای وجود دارد به همین دلیل نمی توان همه مدل ها را در یک مجموعه گردآوری کرد اما عوامل و عناصر تاثیرگذار بر روی این مدل ها می تواند به الگوی خوبی بدل شود و با

به کنترل درآوردن این عناصر طراحی یک مدل کسب و کار را تسهیل نمود. می توان مدل کسب و کار را ابزاری دانست که به سازمان و شرکت تجاری کمک می کند که بتواند سوددهی داشته باشد و کسب درآمد کند. به مدل کسب و کار نقشه و یا طرح کسب و کار نیز گفته می شود. در واقع مدل کسب و کار یک روشی را ارایه می کند که بنگاه تجاری بوسیله آن به مشتریان خود پاسخ داده و خدمات ارایه می کند. این مدل شامل دو مرحله می باشد: مرحله اول بیان می کند شرکت یا سازمان چه کاری را می خواهد انجام دهد که به این مرحله استراتژی گفته می شود. در مرحله ی دوم به بیان این نکته می پردازد که شرکت چگونه و به چه شکلی این طرح ریزی را به اجرا در میاورد که به آن پیاده سازی می گوییم.

در واقع مدل کسب و کار به اختصار بیان می کند که چگونه یک سازمان تجاری باید برای انتخاب مشتریان خود عمل کند. در واقع بازار هدف را مشخص می کند. بعد از آن باید به معرفی محصول خود پرداخته و در واقع نکاتی که محصول را متمایز و خاص می کند را معرفی و بیان کند. با اینکار سازمان مشتری خود را پیدا می کند و موظف است مشتری خود را حفظ کند. اینکه چگونه و از طریق چه راهبردهای تبلیغاتی و توزیعی محصول و خدمت وارد بازار شود از دیگر نکاتی است که در مدل کسب و کار بیان می شود. در این مدل باید اهداف سازمان معرفی شده و آینده ای از نتیجه ی عملکرد ترسیم گردد. همچنین منابع سازمان باید هماهنگ شده، روش های کسب درآمد و سوددهی نیز مشخص می گردند.

مدل های کسب و کار در رایانش ابری محدوده ی نسبتا جدیدی است و پیدا کردن مدل درستی برای استفاده از کسب و کار می تواند پایداری و بقای سازمان را بالا می برد. با آگاهی از نقاط ضعف و قوت مدل های کسب و کار سازمان ها می توانند از بین انبوه مدل های ارایه شده مناسب ترین مدل تجاری را برای خود انتخاب کرده و به کار ببندند و در رکود اقتصادی کسب و کارهایشان را گسترش دهند.

رایانش ابری

رایانش ابری یک راه حل فراگیر در ارایه ی منابع محاسباتی اعم از سخت افزار، نرم افزار، شبکه، حافظه و غیره را فراهم می کند. بر اساس این تعریف مشخصات خاصی بر روی رایانش ابری بیان می شود:

همه شمول - راه حل های متعدد در یک سرویس را فراهم می کند. این امر شامل زیرساخت های سخت افزاری، نرم افزاری و سیستم های عملیاتی و غیره می باشد.

دسترسی از راه دور – کاربران رایانش ابری از طریق ابر و از طریق ارتباط از راه دور به داده های خود دسترسی دارند و منابع محاسباتی در هر زمان و با هر مورد درخواست در دسترس هستند.

سرعت – کاربران رایانش ابری برخلاف کسب و کارهای سنتی، نیازی به کامپیوترهای قدرتمند برای مدیریت حجم عظیم داده ها ندارند و می توانند تنها با یک ارتباط اینترنتی و پهنای باند کافی به فراهم کننده ی سرور متصل شده و همه ی زیر ساخت های مدیریت داده را در اختیار داشته باشند.

مدل های استقرار ابر

ابرها بر اساس مشخصه های کسب و کار، نیازمندی های تکتیکی و عملیاتی به سه دسته تقسیم می شوند:

1. ابرهای عمومی : ابر عمومی به معنای عام و سنتی ابرها می باشد. در این نوع ابر استفاده ی همگانی صورت می گیرد و همانند صنایع آب و برق، فضا در اختیار کاربر به هراندازه که بخواهد قرار می گیرد و در انتها براساس حجم استفاده ای که از خدمت ابری داشته است هزینه ی آن را پرداخت می کند.

2. ابر های خصوصی: یک زیر ساخت رایانش ابری برای استفاده ی یک سازمان بصورت داخلی است و مناسب یخود می باشند. این زیرساخت با خارج از سازمان هیچ ارتباطی نداشته، تمام تجهیزات داخل سازمان قرار دارد در نتیجه از امنیت بالایی برخوردار است. استفاده از ابرهای خصوصی بسیار گران می باشد و مشکلاتی را برای استفاده کنندگان به وجود می آورد. برای دوری از این مشکلات و همچنین استفاده از قابلیت های ابر خصوصی، ابر خصوصی مجازی توصیه می شود. این ابر بخشی از یک زیرساخت ابر عمومی است که برای استفاده ی اختصاصی در اختیار یک سازمان قرار می گیرد.

3. ابرهای پیوندی: این ساختار ترکیبی از ابرهای خصوصی و عمومی می باشند. یک ابر خصوصی می تواند با چندین ابر عمومی ترکیب شده و مورد استفاده ی سازمان قرار بگیرد. این ابرهای پیوندی ساختار مناسبی برای سازمان ها و موسسات تجاری هستند. با استفاده از آن شرکت می تواند خدماتی را در بخش ابر عمومی ارایه دهد که برای بخش بازار درنظر گرفته شده است و مربوط به ارتباط با کاربر می باشد و نیز ذخیره اطلاعات و حساب های خود را در ابر خصوصی قرار دهد.

خدمات رایانش ابری

1. زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS): در این سطح، سخت افزار و سریس های مرتبط با آن رایه می شود، از جمله: مرکز داده ها، سخت افزارهای فیزیکی، دیوار آتش، تجهیزات شبکه و غیره. دستگاه های ذخیره سازی، مدیریت پایگاه داده و همه ی سرویس ه ای مرتبط به سخت افزار به کاربر نهایی ارایه می شود.

2. بستر سخت افزاری به عنوان سرویس (PaaS): این لایه راه حل های مستقل از سخت افزار را به توسعه دهندگان نرم افزار ارایه می دهد، از جمله: سیستم های عامل، ماشین های مجازی، نرم افزارهای زیرساختی و غیره. توسعه دهندگان می توانند برنامه های کاربردی خود را با استفاده از این بستر و بدون نگرانی درباره ی زیرساخت های سخت افزاری زیرین (IaaS) بنویسند.

3. برنامه های کاربردی به عنوان سرویس (SaaS): این لایه برای کاربر نهایی مورد توجه می باشد. SaaS یک نرم افزار است که به وسیله ی یک یا چند ارایه کننده، داده را از راه دور تحویل گرفته و مدیریت می کند. از آنجایی که این خدمت مربوط به برنامه و نرم افزارهای کاربردی می باشد که دسترسی به آن ها وجود دارد و استفاده می شوند، مدل پرداخت آن بصورت "پرداخت به ازای هر استفاده" می باشد.

کاربران معمولا تنها به یکی از این خدمات احتیاج ندارند بلکه نیازمند راه حلی هستند که همه ی این خدمات را در قالب یک سرویس به آن ها ارایه دهد. خدمت XaaS به معنی "همه چیز در یک سرویس" این خدمت را ارایه می کند. در نتیجه XaaS شامل هر سه خدمت IaaS، PaaS و SaaS می باشد.

مدل های استقرار ابر

ابرها بر اساس مشخصه های کسب و کار، نیازمندی های تکتیکی و عملیاتی به سه دسته تقسیم می شوند:

الف) ابرهای عمومی : ابر عمومی به معنای عام و سنتی ابرها می باشد. در این نوع ابر استفاده ی همگانی صورت می گیرد و همانند صنایع آب و برق، فضا در اختیار کاربر به هراندازه که بخواهد قرار می گیرد و در انتها براساس حجم استفاده ای که از خدمت ابری داشته است هزینه ی آن را پرداخت می کند.

ب) ابر های خصوصی: یک زیر ساخت رایانش ابری برای استفاده ی یک سازمان بصورت داخلی است و مناسب یخود می باشند. این زیرساخت با خارج از سازمان هیچ ارتباطی نداشته، تمام تجهیزات داخل سازمان قرار دارد در نتیجه از امنیت بالایی برخوردار است. استفاده از ابرهای خصوصی بسیار گران می باشد و مشکلاتی را برای استفاده کنندگان به وجود می آورد. برای دوری از این مشکلات و همچنین استفاده از قابلیت های ابر خصوصی، ابر خصوصی مجازی توصیه می شود. این ابر بخشی از یک زیرساخت ابر عمومی است که برای استفاده ی اختصاصی در اختیار یک سازمان قرار می گیرد.

ج) ابرهای پیوندی: این ساختار ترکیبی از ابرهای خصوصی و عمومی می باشند. یک ابر خصوصی می تواند با چندین ابر عمومی ترکیب شده و مورد استفاده ی سازمان قرار بگیرد. این ابرهای پیوندی ساختار مناسبی برای سازمان ها و موسسات تجاری هستند. با استفاده از آن شرکت می تواند خدماتی را در بخش ابر عمومی ارایه دهد که برای بخش بازار درنظر گرفته شده است و مربوط به ارتباط با کاربر می باشد و نیز ذخیره اطلاعات و حساب های خود را در ابر خصوصی قرار دهد.

رایانش ابری به عنوان یک مدل کسب وکار:

یک مدل کسب و کار راهی را برای ایجاد ارزش برای مشتریان نشان می دهد. مدل کسب و کار نشان می دهد که از چه طریقی یک کسب کار از میان فعالان، فعالیت ها و همکاری فرصت های بازار به سود تبدیل می کند. مدل کسب و کار بیان می کند که چطور وردی ها (منابع) تبدیل به خروجی (ارزش) می شوند. رایانش ابری می تواند به عنوان یک مدل تجاری در حال ظهور در نظر گرفته شود و لایه های خدمات را فراهم کند که به کاربران نهایی ارایه می شود. مدل کسب و کار رایانش ابری سه جزء را شامل می شود:

• زیرساخت

• بستر سخت افزاری

• برنامه های کاربردی

این سه جزء از چهارچوب مدل کسب و کار ابری به توصیف سازمان های تجاری بر اساس نوع سرویس آن ها می پردازد. این چهارچوب نقش های مختلف کسب و کار را برای مشتریان بیان می کند. سازمان ها می توانند در جهت خاصی از کسب وکار حرکت کرده و عمل کنند که عبارتند از:

• فراهم کنندگان زیرساخت

• فراهم کنندگان بستر سخت افزاری

• فراهم کنندگان سرویس

• فراهم کننگان خدمات انبوه

• مشاوره

در حقیقت تمام نقش هایی که در بالا ذکر شد می توانند با یکدیگر ترکیب شده و در یک زنجیره ی ارزشی واحد قرار بگیرند. این زنجیره ی ارزشی واحد در واقع همان رایانش ابری است.

مدل مکعبی ابر CCM:

تعریف مدل مکعبی ابر CCM:

این مدل توسط فردی به نام Jericlo Froum برای همکاری امن در تشکیلات ابری مناسب در کسب و کارهای مختلف پیشنهاد شده است. همانطور که اشاره شد سرویس های ابری زیادی وجود دارند که می توانند خدمات ارایه کنند. این امر موجب می شود مشتریان رایانش ابری در انتخاب سازمان و مدل مناسب دچار سردرگمی شوند. مدل مکعبی راه حلی برای این مشکل می باشد. در مدل ابر مکعبی چهار بعد متمایز می شوند:

• External and Internal :این بعد نوع کسب و کار را مشخص می کند. "داخلی" به معنای ابر خصوصی و "خارجی" به معنی ابر عمومی می باشد.

• Proprietary and Open : "اختصاصی" به معنی خدمات قراردادی یا پرداختی می باشد. "باز" برای خدمات و راه حال های متن باز به کار می روند. در مفهوم رایانش ابری، گاهی اوقات "باز" به معنای سیستم یا بستری است که اجازه ی به اشترام گذاری و دسترسی آزاد به برنامه های کاربردی وجود دارد. به عنوان مثال Google App Engine "باز" محسوب می شود.

• Parameterized (Per) and D-Parameterized (D-P) : تعریف اصلی این بعد در واقع به عنوان یک طرز فکر معماری است. به این معنی که پارامترهای سنتی فناوری اطلاعات مثل شبکه و دیوار آتش "داخل" و یا "بیرون" سازمان قرار می گیرند. در مفهومی که ما بیان می کنیم "پارامتر" (Per) به معنی ارایه ی ساختار به عنوان سرویس (IaaS)، و بستر به عنوان خدمت و سرویس (PaaS)، و یا هرنوع سرویس، پشتیبانی و یا قراردادی می باشد که از بستر و زیرساخت استفاده می کنند. سرویسی که D-P ارایه می کند بصورت نرم افزار به عنوان خدمت (SaaS) می باشد و یا هر سرویس، قرارداد و یا پشتیبانی که از نرم افزار و برنامه های کاربردی استفاده می کنند مادامیکه با حد و مرزهای سخت افزاری محدود شده اند.

• In-Sourced and out Sourced : "داخل منبع" به معنی ابرهای در حال توسعه خانگی می باشد. "خارج از منبع" نیز به سرویس ها و قراردادهایی اطلاق می شود که مدیریت همه ی درخواست ها را فراهم می کنند. بیشتر مدل های کسب و کار ابری داخل این بعد قرار می گیرند.

بررسی ادبیات موضوع

کارهایی که در ارتباط با عنوان تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است ...

بدنه تحقیق

تحلیل هایی که توسط محقق صورت گرفته است (نظیر مقایسه و ارزیابی)

نتیجه گیری

نتیجه ای که در نهایت حاصل شده است.