Social Commerce

• تهیه کننده: محمد شیدائی آشتیانی - 93131580
  

چکیده

چشم انداز تجارت الکترونیک بواسطه مقبولیت روزافزون خدمات ارائه شده در وب سایت های شبکه اجتماعی در حال تغییر می باشد. وب سایت های شبکه اجتماعی زیرساختی جهت تعامل مصرف کنندگان و کسب و کار ها فراهم نموده است. وب سایت های شبکه اجتماعی از مزیت های تجربه های مشترک و همچنین انگیزه خرید در گروه ها برای انجام فعالیت های تجارت اجتماعی استفاده می کند. با استفاده از وب سایت های شبکه اجتماعی، کسب و کار ها قادر خواهند بود با هزینه تبلیغات و بازاریابی کمتر به مصرف کنندگان بیشتری دسترسی پیدا کنند، چرا که محصولات و خدمات توسط خود مصرف کنندگان به مصرف کنندگان معرفی می شوند. (C2C) با وجود اینکه رشد چشمگیری در مزایای وب سایت های شبکه اجتماعی بعنوان زیرساخت تجارت اجتماعی مشاهده می شود، تاکنون مسائل کمی در رابطه با این موضوع مطرح، بررسی و ارائه شده است. هدف اصلی این طرح تحقیقاتی معرفی یک مدل مفهومی است که بتواند جهت بررسی منطبق شدن وب سایت های شبکه های اجتماعی بعنوان زیرساخت تجارت اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه

رسانه‌ های اجتماعی که تعداد کاربران و علاقمندان‌ به این رسانه ها به شکل چشمگیری رو به افزایش است، به جزئی جدایی‌ ناپذیر در زندگی بسیاری از مردم در سراسر دنیا تبدیل شده‌است. درصد زیادی از کاربران اینترنتی برای اخذ تصمیم در زمان خرید، بر اطلاعات دریافتی از رسانه‌های اجتماعی تکیه می‌کنند. جذابیت، پویایی و اقبال عمومی به رسانه‌های اجتماعی، کسب و کارهای گوناگون را به استفاده از ظرفیت‌ ها و پتانسیل این ابزار در راستای دستیابی به اهداف تجاری خود سوق داده است. این امر شکل‌ گیری مفهوم جدیدی در حوزه تجارت الکترونیکی، تحت عنوان تجارت اجتماعی را در سال‌های اخیر موجب شده است.

بررسی ادبیات موضوع

تجارت اجتماعی پدیده جدیدی است که بسیاری از تعاریف و سیستم های موجود نظیر علم کامپیوتر، جامعه شناسی و اقتصاد را تغییر داده است. برای تجارت اجتماعی یک تعریف فراگیر وجود ندارد. بصورت ساده می توان تجارت اجتماعی را یکپارچه شدن رسانه های اجتماعی و تجارت الکترونیک تعریف نمود. مقالات مختلف تعاریف متنوعی از تجارت اجتماعی ارائه نموده اند. برای مثال در یک تعریف از منظر اقتصادی تجارت اجتماعی را ابزار کاربردی جدید در بازار برخط تعریف نموده که سازمان های تجاری رسانه های اجتماعی یا Web 2.0 را بعنوان ابزار بازاریابی مستقیم برای پشتیبانی پروسه تصمیم گیری مشتریان و رفتار خرید آن ها تعریف کرده است. سایر تعریف ها در جدول زیر ذکر گردیده است:

ردیف	از منظر	تعریف
1	تکامل سیستم	تلفیق بین شبکه های اجتماعی و تجارت الکترونیک
2	جنبه های بازاریابی	گرایش جدید در بازار الکترونیکی که سازمان های تجاری رسانه های اجتماعی را بعنوان ابزار بازاریابی جهت پشتیبانی تعاملات مشتری و رفتار های خرید به خدمت می گیرند.
3	جنبه تکنولوژی کامپیوتر	ابزار های واسط اینترنتی که تکنولوژی های کامپیوتری نظیر API های وب، XML و AJAX را با زیرساخت های اشتراکی مثل پادکست ها، شبکه های اجتماعی و متن های تولیدی کاربر، یکپارچه می سازد.
4	نقش مصرف کننده	فرمی از رسانه اجتماعی که مشتریان را تشویق می کند تا بصورت فعالانه در بازاریابی و فروش محصولات در بازار های برخط و انجمن ها شرکت نمایند.

مفاهیم تجارت اجتماعی

تعریف تجارت اجتماعی

توسعه سریع رسانه‌ های اجتماعی و وب ۲.۰، پتانسیل عظیمی برای تغییر رویکرد‌ تجارت الکترونیکی از یک شیوه محصول محور به شیوه مشتری محور در یک محیط اجتماعی فراهم آورده است. رسانه‌ های اجتماعی با حجم قابل توجه مخاطبان خود، که روزانه زمان زیادی را صرف فعالیت در آنها می‌ کنند، زمینه مناسبی برای معرفی، بازاریابی و فروش محصولات و خدمات فراهم می‌ آورند. در این فضا است که مفهومی تحت عنوان تجارت اجتماعی شکل می‌ گیرد.

اصطلاح تجارت اجتماعی اولین بار در نوامبر سال ۲۰۰۵ میلادی توسط شرکت یاهو مطرح شد. تجارت اجتماعی به شکل خاصی از تجارت الکترونیکی اطلاق می‌شود که راه‌کاری اجتماعی، خلاقانه و تعامل محور در بازار های آنلاین را دنبال می‌ کند. در واقع با بکارگیری رسانه‌ های اجتماعی آنلاین که از تعاملات و مشارکت اجتماعی کاربران پشتیبانی می‌کنند، بازاریابی، مقایسه، خرید، فروش و اشتراک محصولات و خدمات تسهیل می‌ یابد. در یک تعریف ساده‌ تر، تجارت اجتماعی استفاده از پتانسیل رسانه‌ های اجتماعی در حوزه تبادلات تجارت الکترونیکی است.

مزایای تجارت اجتماعی

تجارت اجتماعی مزایای فراوانی برای کسب و کارها بوجود می آورد. برخی از این مزایا عبارتند از:

• امکان برقراری رابطه نزدیکتر با مشتریان:

رسانه‌ های اجتماعی امکانات فراوان و جذابی برای برقراری ارتباط با کاربران در اختیار کسب و کارها قرار می‌ دهند،‌ که عمدتا هم هزینه‌ای ندارند.

• امکان اطلاع‌ رسانی سریع محصولات و خدمات جدید به مشتریان:

کاربران رسانه‌ های اجتماعی زمان زیادی را در طول روز به گشت و گذار در این شبکه‌ ها اختصاص می‌ دهند، ‌از این رو بنگاه‌ ها به شکلی سریع و موثر تر می‌ توانند اخبار محصولات خود را به مشتریان اطلاع‌ رسانی کنند.

• امکان بازاریابی دهان به دهان با هزینه کمتر توسط مشتریان:

نحوه عمل رسانه‌ های اجتماعی، شرایطی را فراهم می‌ کند که با مکانیزم‌ هایی نظیر به اشتراک‌ گذاری و لایک کردن، در واقع به صورت سلسله مراتبی، شبکه‌ای از مشتریان ایجاد شده و خود مشتریان و کاربران به تبلیغ محصولات و خدمات می‌پردازند.

• اعتماد بیشتر مشتریان به رسانه‌ های اجتماعی:

نظر به اینکه مشتریان اعتماد بیشتری به اطلاعات دریافتی از طریق رسانه‌های اجتماعی نظیر توصیه‌ ها، پیشنهادات و یا نقد های سایر کاربران شبکه اجتماعی در مورد محصول یا سرویس خاصی دارند، بکارگیری آنها به عنوان ابزار بازاریابی، اثربخشی بیشتری خواهد داشت.

• ابزارها و امکانات پویای رسانه‌های اجتماعی:

ارائه قابلیت‌ های مختلف ارائه نظرات، اشتراک‌ گذاری مطالب، قابلیت آپلود فیلم و عکس، و …، تجارت در این فضا به مراتب پویا تر و جذاب تر از سایر فضا های سنتی خواهد بود.

• افزایش رتبه در موتورهای جستجو:

حضور در رسانه‌ های اجتماعی باعث افزایش ترافیک وب‌ سایت کسب و کار شما خواهد شد. علاوه بر این استفاده از رسانه‌ های اجتماعی به معنای ایجاد لینک‌ های بیشتر، بوکمارک‌ ها، نظرات و … بوده که به افزایش رتبه شما در نتایج موتور‌ های جستجو کمک می‌کند.

مولفه‌های تجارت اجتماعی

تجارت اجتماعی دربرگیرنده ۶ مولفه اصلی است که این مولفه‌ها عبارتند از:

• اجتماع:

برای موفقیت در این حوزه، می‌ بایست یک اجتماع آنلاین ایجاد کنیم به طوری که مشتریان ما نیز عضوی از این اجتماع باشند. این موضوع باعث ایجاد و حفظ یک رابطه پایدار با مشتریان می‌شود. در گذشته‌‌ای نه چندان دور، بنگاه‌ ها اغلب با استفاده از گروه‌ های پست الکترونیکی، اتاق‌ های چت و فروم‌ ها، اجتماعات مجازی ایجاد می‌ کردند، امروزه با استفاده از رسانه‌ های اجتماعی نظیر فیسبوک، توئیتر، اینستاگرام و … امکان ایجاد این اجتماعات ساده‌ تر و پویا تر شده است.

• محتوا:

تجارت اجتماعی محتوای انتشار یافته یکی از حیاتی‌ ترین مولفه‌ ها برای موفقیت تجارت اجتماعی و برقراری رابطه با مشتریان، سرمایه‌ گذاران، و سایر ذینفعان است. مطالب و اطلاعاتی که در رسانه‌های اجتماعی ارائه می‌ کنید،‌ می‌ بایست منطبق بر خصوصیات و نیاز های مخاطبین شما بوده و آنها را با خود همراه نماید. در واقع محتوای مناسب و تعاملی امکان نزدیکی مخاطبان با برند کسب و کار شما را افزایش داده و موجب افزایش اعتماد آنها می‌شود. همچنین امروزه محتوایی که توسط کاربران و مشتریان تولید می‌شوند مورد توجه قرار گرفته است. این شکل از محتوا علاوه بر کاهش هزینه تولید محتوا، امکان مشارکت و تعامل مشتریان را افزایش می‌دهد.

• زمینه:

زمینه، به فناوری‌ های تسهیل‌ کننده ارتباطات اجتماعی اشاره دارد. در عصر حاضر، تلفن‌ های هوشمند و تبلت‌ها، امکان رصد بلادرنگ رویداد های گوناگون جهان را فراهم آورده‌اند. فناوری‌های گوناگون ارائه شده در این عرصه نیز کمک فراوانی به توسعه این فضا کرده است. سرویس‌ های مختلف گوگل، پرداخت الکترونیکی و فناوری‌ هایی نوین نظیر GPS، امکان فعالیت در این عرصه را آسان نموده‌اند. بکارگیری این فناوری‌ها، زمینه مناسبی برای توسعه تجارت اجتماعی فراهم می‌کند.

• تجارت:

مسلم است ایجاد اجتماع آنلاین، تولید محتوای مناسب و فراهم کردن زمینه به تنهایی برای تجارت اجتماعی کافی نیستند. در این فضا باید به تجارت بپردازیم و این مستلزم فراهم کردن و به کارگیری تراکنش های تجاری مناسب با کمک خرده فروشان، بانک‌ ها، شرکت های بیمه و … است. باید تراکنش‌ هایی از نوع B2B و B2C، را سازماندهی کنیم. علاوه بر این ارائه خدمات متنوع به مشتریان از جمله ارائه اطلاعات محصولات و پشتیبانی موثر از مشتریان، به شکل‌ گیری هرچه بهتر این تجارت کمک می‌ رساند.

• اتصال:

در این شکل از تجارت باید همیشه آنلاین بود. باید با مشتری ارتباطی دائم برقرار کرده و به اصطلاح همیشه به مشتری متصل باشیم. این ارتباط می‌ تواند با ارسال ایمیل به مشتری، پاسخ دادن به سوالات و ارتباط دائم با مشتریان از طریق رسانه‌ هایی نظیر توئیتر برقرار شود.

• گفتگو:

منظور ارتباط و گفتگوی دائم با مشتریان است. این ارتباط صرفا به معنی پاسخ به مشکلات فنی مشتریان نیست. بلکه باید به صورت دائم در رابطه با کیفیت محصولات، نیاز های جدید آنها، محصول مورد علاقه آنها و … با مشتریان صحبت کرده و نظرات‌ ایشان را دریافت کنیم.

بدنه تحقیق

تحلیل هایی که توسط محقق صورت گرفته است (نظیر مقایسه و ارزیابی)

نتیجه گیری

تجارت اجتماعی، به عنوان یکی از اشکال نوین تجارت الکترونیکی، به سرعت در حال گسترش است و به نظر می‌رسد که شکل غالب تجارت آینده خواهد بود. در این شیوه، هدف استفاده از ظرفیت رسانه‌ های اجتماعی در راستای انجام تعاملات تجاری است. در واقع تجارت در یک محیط اجتماعی، مشتری محور و پویا انجام شده و کاربران و مشتریان در فرآیند تجارت به شکلی گسترده مشارکت فعال دارند. بدین ترتیب است که رابطه موثر تری با مشتریان برقرار شده، تبلیغات به سادگی و موثرتر و با صرف هزینه کمتر انجام شده و پویایی کسب و کار افزایش می‌ یابد. این پست نقطه شروعی برای مطرح کردن و پرداختن به رهیافت تجارت اجتماعی بود.

مراجع

1. Afrasiabi Rad, Amir, and Morad Benyoucef. "A model for understanding social commerce." Journal of Information Systems Applied Research 4.2 (2011): 63-73
2. Wang, Chingning, and Ping Zhang. "The evolution of social commerce: The people, management, technology, and information dimensions." Communications of the Association for Information Systems 31.5 (2012): 1-23
3. Hashim, Kamarul Faizal, Shafiz Affendi Mohd Yusof, and Ammar Rashid. "The Understanding of Social Networking Site Adoption as S-commerce Platform." Knowledge Management International Conference (KMICe) 2012, Johor Bahru, Malaysia, 4 – 6
4. Huang, Zhao, Seo Yeon Yoon, and Morad Benyoucef. "Adding Social Features to E-commerce." Proceedings of the Conference on Information Systems Applied Research ISSN. Vol. 2167. 2012.