Mobile E-Commerce

بررسی تجارت الکترونیک سیار ( موبایل ) = Issues in Mobile e-commerce

تهیه کننده : بهمن سرابی میانجی

مقاله انتخابی با موضوع فوق در سال 2014 در زورنال IJCSIT به چاپ رسیده است.

IJCSIT) International Journal of Computer Science and Information Technologies, Vol. 5 (4) , 2014)

• لینک دانلود مقاله :

[ http://ijcsit.com/docs/Volume%205/vol5issue04/ijcsit2014050451.pdf دانلود مقاله ]

• مقالات مرتبط:

• 1. Growth, Adoption, and Use of Mobile E-Commerce

[ http://web.stanford.edu/~jdlevin/Papers/Mobile.pdf]

• 2. M-COMMERCE VS. E-COMMERCE: EXPLORING WEBSESSION BROWSING BEHAVIOR

[ http://ecis2014.eu/E-poster/files/0729-file1.pdf ]

• 3. Research on Mobile E-commerce Model Oriented Manufacturing Service

[ http://www.atlantis-press.com/php/download_paper.php?id=11021 ]

چکیده

تجارت الکترونیک موبایل یا همان M-commerce توصیف یک تراکنش خرید آنلاین است که به وسیله دستگاه های الکترونیکی بیسیم و یا تلفن همراه انجام می شود. این دستگاه های بیسیم در حال تعامل با شبکه های کامپیوتری هستند که می توانند این فرایند تجارت و خرید و فروش را کنترل کنند. رشد سریع تجارت سیار به چندین عامل مهم بستگی دارد که در زیر اشاره شده است:

• افزایش کاربران موبایل
• سازگاری سریع با تجارت آنلاین
• پیشرفت های تکنولوژیکی

این سیستم , پتانسیلی را برای سازماندهی کاربرانی که به هر نحوی و بدون در نظر گرفتن زمان و مکان در ارتباط با تجارت هستند را ارائه نموده است. ماهیت بی سیم بودن این دستگاه ها , مسائل متعددی را ایجاد کرده است که تجارت الکترونیک سیار را تحت تاثیر قرار داده است.

این مقاله این مسائل را مطرح و در مورد آنها بحث می کند که شامل مباحث تکنولوژیکی و کاربردی نیز می باشد.

کلمات کلیدی

• Mobile
• E-Commerce
• M-Commerce

مقدمه

M-commerce یا تجارت الکترونیک سیار می تواند به عنوان نوع جدیدی از تجارت الکترونیک مبتنی بر اینترنت گسترش یابد که شبکه ها و کاربران نهایی متفاوتی ساختار آن را به وجود آورده است.

عبارت mobile commerce یا M-commerce , به معنی ( ارائه قابلیت های تجارت الکترونیک به مشتریان در هر زمان و مکان و با استفاده از تکنولوژی بیسیم می باشد. ) به عبارتی M-commerce , روشی برای تبادل محصولات , ایده ها و سرویس ها بین کاربران موبایل و سرویس دهندگان می باشد. M-commerce , برنامه های کاربردی , دستگاه های بیسیم , دستگاه های میانی و شبکه های بیسیم را در گیر خود کرده است. بسیاری از برنامه های کاربردی موجود برای تجارت الکترونیک قابلیت اعمال تغییرات برای اجرا در محیط های بی سیم را دارا می باشند , علاوه بر این تجارت الکترونیک سیار بسیاری از برنامه های کاربردی جدید را به سمتی هدایت کرده که این برنامه ها فقط قابل اجرا روی زیر ساخت های بیسیم می باشند.

M-commerce , سرویس های ارزشی متعددی را ایجاد کرده است که می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• پرداخت ها
• تعاملات بانکی
• بازی های آنلاین
• برنامه های کاربردی پرداختی ( برنامه هایی که نیاز به خریداری دارند )

تکنولوژی تجارت الکترونیک سیار توجهات زیادی را از طرف مشتریان برای محصولات و برنامه های کاربردی جلب کرده است. ریشه M-commerce را می توان به E-commerce نسبت داد. Electronic commerce یک تبادل مالی الکترونیک ( ارائه و تراکنش ) برای اطلاعات , کالا ها , سرویس ها و پرداخت ها بر مبنای شبکه های ارتباط از راه دور میباشد. فعالیت های E-commerce شامل ایجاد و نگهداری یک ارتباط آنلاین بین سازمان ها , تامین کنندگان, فروشندگان , مشتریان , شرکای استراتژیک , قانون گذاران و سایر واحد های مربوط به کانال های ارائه شده سنتی است.

سایر فعالیت ها نیز شامل موارد زیر می شود : جستجوی محصولات و مقایسه فروشندگان اطلاعات محصول ارائه شده و پیشرفت های تولید کننده پشتیبانی خدمات پس از فروش ارتباط بین فروشنده , خریدار و بانک - پرداخت مطمئن توسط مشتری

موارد مطرح شده در بالا اشاره به موضوعاتی دارد که M-commerce را به عنوان زیر مجموعه ای از E-commerce معرفی می نماید که قابلیت استفاده از تکنولوژی های بیسیم در آن گسترش یافته است , مثل دستگاه های موبایل.

دستگاه های موبایل , برای ارتباط با سرویس های موبایل کاربرد دارند. دستگاه های بیسیم را در حال حاضر می توان به صورت زیر دسته بندی کرد : تلفن های بی سیم رایانه های دستی با قابلیت بی سیم رایانه های لپتاپ تکنولوژی های سیستم های خودرویی دستگاه های پیام رسان ( پیجر )

تجارت الکترونیک سیار یا E-commerce Mobile می تواند شامل دستگاه های قابل حمل غیر بیسیم نیز باشد . مثل : PDA رایانه های لپتاپ

سایر بخش های مقاله شامل موارد زیر است :

• بخش II : دسته بندی های M-commerce
• بخش III : مسائل اصلی وابسته به M-commerce
• بخش IV : نتیجه گیری مقاله و اشاره به کار های احتمالی در آینده

II . دسته بندی های تجارت الکترونیک سیار MOBILE E- COMMERCE TAXONOMY

دستگاه های موبایل به خاطر راحتی مقبولیت زیادی دارند و به عنوان یک دستگاه شخصی مطمئن , تاثیرات چشمگیری را روی زندگی روزانه ما گذاشته است. تجارت الکترونیک سیار , نتیجه ادغام دو تکنولوژی می باشد , اینترنت و تکنولوژی بی سیم. و در حالی است که تجارت الکترونیک بیشتر مفهوم تجارت الکترونیک سیار به خودش می گیرد. هر کاربری می تواند در هر زمانی که بخواهد به اینترنت متصل شود . تجارت سیار موبایل , فرصت های بی نظیری را برای کسب سود و منفعت با استفاده از ویژگی جا به جایی یا mobility به کاربران ارائه می دهد. Mobility به مشتریان و کسب و کار اجازه برقراری ارتباط در هر زمان و مکانی را می دهد , قابلیت دسترسی را افزایش می دهد , شبکه های اجتماعی و شبکه های کسب و کار را گسترش می دهد. دسته بندی های تجارت الکترونیک سیار برای سرویس های پایه به صورت زیر دسته بندی شده است :

 A. 	سرویس های مالی همراه   Mobile financial services 

یکی از سرویس های بسیار نوید بخش که هنوز در ابتدای راه خود می باشد , سرویس های مالی سیار می باشد.گستردگی نفوذ و ماهیت شخصی بودن تلفن همراه و قابلیت ثبات تکنولوژی های ارتباطی سیار و فراگیری تجارت الکترونیک سیار , برنامه های مالی موبایلی را به وجود آورده که قابلیت اجرای سرویس های مالی مختلفی را روی تلفن همراه دارند.

در ادامه برخی از سرویس های مالی که توسط M-commerce ارائه شده را معرفی می کنیم :

• 1. پرداخت های موبایلی : Mobile payments

تجارت الکترونیک موبایل , در ارتباط با پرداخت موبایلی است و به عنوان فرایندی دو بخشی در مبادلات مالی می باشد که با استفاده از دستگاه موبایل , کالا و سرویس ها را ارائه می کند. یک سیستم پرداخت موبایلی , از روش های پرداخت الکترونیکی ایمن استفاده می نماید.

• 2. بانکداری همراه : Mobile banking

سرویس های بانکداری همراه , به کاربران اجازه دریافت اطلاعات مبادلاتی حساب را با استفاده از SMS یا email می دهد. علاوه بر این , تراکنش های بانکی به وسیله کاربر در هر زمان و مکان و بدون نیاز به دیگران قابل دسترس خواهد بود و به صورت مستقل کار خواهد کرد. برخی دیگر از سرویس های متنوع بانکداری که به وسیله تجارت الکترونیک سیار ارائه می شود , جابه جایی و انتقال سرمایه بین حساب ها , تبادل موجودی و تایید ارسال مستقیم با استفاده از SMS می باشد.

 B. تبلیغات تلفن همراه  : Mobile advertisement 

تبلیغات موبایلی , یک گروه بسیار مهم از تجارت الکترونیک سیار می باشد. با بررسی و در نظر گرفتن عادت های خرید و موقعیت فعلی کاربران , رقابت های تبلیغاتی آغاز می شوند. تبلیغات روی دستگاه های موبایل , پتانسیل بسیار بالایی دارد که ناشی از ماهیت بسیار مهم دستگاه های تلفن همراه می باشد و آن را به یک هدف مهم تبدیل کرده است.

 C. سرگرمی موبایلی : Mobile entertainment 

تفریحات و سرگرمی موبایلی یا m-entertainment , سرویس های لذت بخش و مفرحی را از طریق دستگاه های بیسیم برای کاربران فراهم کرده است. m-entertainment یک سرویس B2C یا business-to-consumer می باشد. و شامل ویدئو و صوت لحظه ای و سرویس های تعاملی بازی می باشد. m-entertainment ویزگی ها و برتری هایی مانند قابلیت دسترسی , شخصی سازی , محلی سازی و قابلیت حصول و دستب=یابی می باشد که کیفیت متمایزی را نسبت به سایر سرگرمی های آنلاین ارائه می دهد.

 D. خرید موبایلی  :  Mobile shopping  

تلفن همراه دسترسی کاربران را برای انجام تراکنش هایی در هر زمان فراهم می کند و فرصت های تراکنشی جدیدی در فیلد هایی از خرده فروشی , ثبت بلیط , انجام رزرو و ... ایجاد کرده است.

• 1. خرده فروشی موبایل : Mobile retailing

خرده فروشی موبایل در کاربردهای M-commerce برای استفاده در تلفن های هوشمند می باشد و برای سفارش سرویس های متنوعی مانند سفارش پیتزا , در خواست تاکسی و یا خرید یک گجت الکترونیکی پیشرفته می باشد.

• 2. خرید بلیط از طریق موبایل : Mobile ticketing

خرید الکترونیکی موبایل یا رزرو بلیط به طور سنتی یکی از اولین استفاده ها از M-commerce می باشد. واضح است که خرید بلیط از طریق رسانه الکترونیکی بسیار راحت تر از مدل دستی است که در حال حاضر ارائه می شود .

III. موضوعات مطرح در تکنولوژی تجارت الکترونیک موبایل : MOBILE E-COMMERCE TECHNOLOGY ISSUES

دستگاه های تلفن همراه نیز دارای محدودیت ها و مشکلاتی هستند . زمانی که روی تجربیات خرید موبایلی تمرکز بیشتری می کنیم , در می یابیم که موانع زیادی وجود دارد که می تواند بر M-commerce غلبه نماید. مهمترین موضوعاتی که برای کاربران دستگاه های بیسیم و تلفن همراه وجود دارد و مانع استفاده کاربران از این دستگاه ها برای رفع مشکلات در M-commerce می باشد , شامل موارد زیر می باشد که 3 نوع است :

• ایمنی و امنیت
• اتصال یا زیرساخت ارتباطی
• سایر موضوعات مربوط به دستگاه های بیسیم

A. ایمنی و امنیت

مهمترین المان در زمانی که شما یک خرید را از طریق M-commerce انجام می دهید مساله امنیت است و چطور می توانیم امنیت را برای مشتریان ایجاد کنیم تا احساس راحتی را در زمان استفاده از لفن های همراه داشته باشند و بنابر این نیاز داریم تا اعتماد بسیاری از مشتریان را با تضمین کیفیت سطوح امنیتی ارائه شده جلب نماییم. تجارت موبایلی یا M-commerce بدون داشتن یک محیط ایمن ممکن نیست , مخصوصا برای تراکنش هایی که شامل تبادلات مالی می شود. بنابر این دسته بندی زیر برای امنیت مطرح می شود :

• 1. مسائل امنیتی مرتبط با تکنولوژی شبکه

GSM یک ارتباط نسبتا ایمن را با استفاده از PIN ( شماره شناسایی شخصی ) ارائه می کند که روی دستگاه تغییر می کند. یک پروتکل اعتبارسنجی و احراز هویت , رمز نگاری SSL را بین دستگاه و شبکه برای انتقال صدا و داده در شبکه های GSM انجام می دهد. اما این کار به اندازه کافی برای متقاعد کردن مردم کافی نیست. به علاوه , دستیابی به اعتماد انبوه مشتریان , نیازمند فیلد های امنیتی بیشتری می باشد.

برنامه های کاربردی M-commerce , مخصوص پرداخت هایی است که برای جلب اعتماد مشتریان نیاز به امنیت دارند. برای مثال , در سناریوی پرداخت , هر دو طرف قبل از فرایند پرداخت , باید احراز هویت شوند .بنابر این به مشتریان در قبال تحویل محصول و یا خدمات تضمین داده می شود. به علاوه , اعتبار سنجی , قابلیت اعتماد و یکپارچگی ارسال اطلاعات و عدم انکار نیز از ویژگی های مهم می باشد.

• 2. مسائل امنیتی مرتبط با ارتباطات رادیویی

دسترسی به شبکه های ارتباطی , نیازمند محافظت از داده ارسالی و ضوابطی مانند اعتبار سنجی , قابلیت اعتماد و یکپارچگی می باشد. مخصوصا اینکه داده های کاربران باید از استراق سمع نیز در امان باشد.

B. اتصال یا زیرساخت ارتباطی

هر کاربر موبایل , به کیفیت زیرساخت ارتباطی که در حال حاضر در آن موقعیت است اهمیت می دهد و این یکی از مواردی است که قدرت شبکه ارائه شده توسط اپراتور را نشان می دهد. مشکل ناشی از ماهیت دستگاه های بی سیم زمانی بحرانی می شود که تراکنش در میانه عملیات دچار خطا می شود.

C. سایر موضوعات مربوط به دستگاه های بی سیم

دستگاه های موبایل به صورت ذاتی و برحسب ماهیت خود از مشکلات مختلفی برخوردارند که برخی از آنها را در ادامه معرفی خواهیم کرد :

• 1. واسط کاربری  : User interface
• 2. افشای اطلاعات : Information disclosure
• 3. وابستگی به سرعت : Speed concern
• 4. هزینه سرویس های تجارت الکترونیک موبایل : Pricing of M-commerce services
• 5. محرمانگی و تبلیغات : Privacy and Advertisement

IV. نتیجه

در بخش نتیجه گیری , مقاله نگاهی به مهم ترین موضوعات دارای حساسیت در تجارت الکترونیک موبایل می اندازد. علاوه بر این , مقاله در مورد چگونگی تشکیل و ترکیب دقیق تجارت موبایل بحث می کند و سرویس های مختلفی را که توسط تجارت موبایلی ارائه شده است را معرفی می کند.

منابع

• [1] Md. Shahidul Abdul Seikh, “Mobile commerce : The use of Mcommerce by customers today”
• [2] Sameer Yadav, “M-commerce and its security issues”
• [3] Rashad Yazdanifard, Mohamed Sayed Abdelgadir Elkhabir “Mobile Commerce and Related Mobile Security Issues”, 2011 International Conference on Software and Computer Applications
• [4] Ravi Tandon, Swarup Mandal, Debashis Saha, “M-commerce issues and challenges”
• [5] Muhib Ullah, Siffat Ullah Khan, “Challenges and Success Factors in Mobile Commerce Customer Relationships Management: A Systematic Literature Review Protocol” IOSR Journal of Computer Engineering (IOSRJCE), ISSN: 2278-0661 Volume 2, Issue 3 (July-Aug. 2012), PP 25-34
• [6] Consumer Trends update, “Mobile commerce :New experiences, new consumer issues”