مارکتینگ فروشگاهی مبتنی بر شبکه غیر اینترنت مثلRFID

زیبــا فقیــه

• موضوع: مارکتینگ فروشگاهی مبتنی بر شبکه غیر اینترنت مثلRFID (

Commercial non-internet based marketing network such as RFID)

چکیده

اصولاً به هر سیستمی که قادر به خواندن و تشخیص اطلاعات افراد یا کالاها باشد سیستم شناسایی یا Identification System گفته میشود. بطور کلی شناسایی خودکار و نگهداری داده ها (AIDC) روشی است که طی آن تجهیزات سخت افزای یا نرم افزاری قادر به خواندن و تشخیص داده ها بدون کمک گرفتن از یک فرد هستند. بارکدها، کدهای دو بعدی، سیستم های انگشت نگاری ، سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی، سیستم شناسایی با استفاده از قرنیه چشم و صدا و ... از جمله این راهکارها در این مقال میباشند. یکی از جدید ترین مباحث مورد توجه دانشمندان جهت شناسایی افراد یا کالاها استفاده از سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی یا RFID میباشد. RFID که مخفف سه واژه Radio Frequency Identification است؛ امروزه توسط فروشگاه های زنجیره ای بزرگی چون "وال مارت" و "مک دونالد" و نیز سازمانهای مهمی چون "وزارت دفاع ایالت متحده آمریکا" استفاده شده و امتحان خود را به خوبی پس داده است.در این پروژه سعی برآن است که رفتار خرید مصرف کنندگان به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته و پیش بینی های دقیق مدیران و خرده فروشان در برآوردن نیازهای مشتری و دستیابی به سودآوری تحلیل شود. نکته مهم در فرآیند تحلیل رفتار خرید مشتری و مارکتینگ ، شناسایی و استفاده از فرکانس رادیویی (RFID) داده هادر بحث خرید است. یک برچسب RFID متصل به سبد خرید مشتری می تواند مسئولیت نظارت و ضبط در رفتار مشتری در فروشگاه (به عنوان مثال، مختصات مکان و زمان سپری شده)باشد. برای این منظور، یک رویکرد عملیاتی به ساخت و ساز از شبکه های بیزی (Bayesian) برای پیش بینی رفتار خرید پیشنهاد می شوددر واقع این موضوع ارائه یک دیدگاه جدید و طرح اقتصادی جدید در بهبود تصمیم گیری خرید مشتری در تضاد با فرضیه های سنتی است.

خلاصه اجرایی

در سالهای اخیر با ظهور علوم و مفاهیم جدید در دنیا و اهمیت کارآفرینی، ابداع و خلاقیت زمینه مهندسی و آموزش آن امری اجتناب ناپذیر است. تشخیص و شناسایی افراد، اشیا و کالاها از جمله اموری است که روزانه در سراسر دنیا انجام می شود و بشر همواره در راه آسانتر کردن شناسایی و تشخیص به منظور جهت متمایز ساختن هویت فیزیکی افراد یا اشیاست.
در این میان، یکی از تحولات عظیم در عرصه مهندسی فناوری اطلاعات، فناوری شناسایی و دریابی خودکار است که به سرعت به یک فناوری مؤثر و راهبردی صنایع تبدیل شده است و تمام صاحبنظران، متخصصان و فعالان فناوری اطلاعات در دنیا آن را بزرگ ترین حادثه پس از اختراع اینترنت به شمار می آورند.
شناسایی مبتنی بر فرکانس رادیویی مجموعه ای از روشهای فنی است که به کمک امواج رادیویی با طیف فرکانسی مشخص به شناسایی می پردازد و در گستره وسیعی از صنایع کاربرد دارد و همواره بر روی کاربردهای این فناوری در صنایع مختلف زیر بنایی تأکید شده است.
حال چه میشود بتوان در یک صنعت فروشگاهی و بازاریابی از تکنولوژی استفاده کرد که در صورت نبود اینترنت جایگیزین مناسبی برای عملیات بالقوه کاربران باشد؟

این موضوع نیازمند بررسی های مختلفی است. از جنبه اجرایی شدن این مدل که بگذریم مثال مهمی در ارتباط با امنیت این روش های در بازاریابی فروشگاهی پدید می آید. سیستمهای RFID به عنوان یکی از تکنولوژیهای نوظهور در زنجیره های تامین و محیط‏های فراگیر فروشگاه های اینترنتی مورد بررسی دقیق و موشکافانه‏ای قرار گرفته اند. قبل از بکارگیری وسیع تکنولوژی RFID، بایستی جنبه‏ های امنیت و محرمانگی این تکنولوژی مورد توجه قرار گیرند تا علاوه بر جلوگیری از حملات، این سیستمها قادر به بازیابی از موقعیت‏های ناخواسته نیز باشند. زیر ساخت امنیتی در سیستمهای RFID شامل مجموعه‏ای از قوانین، مشخصات و پروتکلهای عمومی می‏باشد که به تگ‏ها و بازخوانها اجازه می‏دهد که درون و در سرتاسر اکوسیستم تکنولوژی اطلاعات صنعت، کار کنند. همچنین زیر ساخت امنیتی برای کاربردهای مبتنی بر شبکه، قابلیت تعیین اعتبار و کنترل دسترسی به اطلاعات محصول را از هر جا و در هر زمان فراهم ساخته و در عین حال محرمانگی کاربر را نیز در نظر دارد. از طرفی به دلیل کمبود منابع ذخیره سازی، توان و ظرفیتهای محاسباتی در تگ‏های RFID، اغلب راه‏ حل های امنیتی مبتنی بر رمزنگاریهای معمول، در سیستمهای RFID قابل استفاده نیستند.

معرفی کسب و کار

چرا استفاده از بازارهای الکترونیکی فروشگاهی اهمیت پیدا کرد؟

• شبانه روزی و بی وقفه بودن بازاریابی اینترنتی(Internet marketing)
• قابلیت ایجاد تغییرات مطابق روز
• مناسب برای شرکتهایی که از لحاظ منابع مالی با مشکلات مواجه هستند
• دسترسی دائم به خدمات
• پاسخ سریع به سوالات مشتریان
• سفارشات مبتنی بر نیاز مشتری
• تماس غیر شخصی با بازاریابی اینترنتی
• دسترسی تمام کاربران به فروشگاه مجازی
• هزینه کمتر بازاریابی اینترنتی
• کاهش خطاهای انسانی
• صرفه جویی در وقت با بازاریابی اینترنتی
• امکان توزیع سفارش و فروش برای تک تک مشتریان
• کاهش زمان انتظار برای دریافت کالاها و خدمات دیجیتالی با بازاریابی اینترنتی

تمامی مزیت های یاد شده ما را در قدرت بخشیدن به نیاز کاربران سوق میدهد اینکه بتوان از بازارهای الکترونیکی با تکنولوژی های غیراینترنت استفاده کرد.

چشم انداز

بسياري از پيش‌بيني‌ها به رشد سريع درآمدهاي تجارت الكترونيك و تمايلات مصرف كنندگان جهت به كارگيري معاملات اينترنتي اشاره مي‌كند.

محققین در تحليل دلايل بحران اينترنتي بيان مي‌كنند كه عوامل اساسي شكست تجارت الكترونيك فقدان آگاهي بسياري از كاربران اينترنتي از تجارت الكترونيك به عنوان پايه و اساس رقابت در صنعت و همچنين شكست تعدادي از كسب و كارها در استفاده مداوم و پايدار از تكنولوژي جديد مي‌باشد. فقدان اهداف و استراتژي مشخص ، گرايش به محصولات قديمي، درك محدود نيازهاي مشتريان و توانمنديهاي ضعيف تجاري اغلب به عنوان مباحث موجد مرگ کسب و کارهای اينترنتي ذكر مي‌شوند.

ماموریت

تفاوتهاي اساسي بين تجارت فيزيكي و مجازي باعث شده است كه هنگام كار با تجارت الكترونيك، اصول مارکتینگ موجود را مجدداً مورد بررسي قرار دهيم. طبق تحقيق‌ هافمن و نواك خرده فروشان اینترنتی به جاي اينكه ساختارهاي اینترنی قديمي موجود را به كار گيرند بايد نقش فعالي در ايجاد پارادايمهاي پوياي جديد جهت تسهيل تجارت الكترونيك در جامعه الكترونيكي ايفا نمايند .

اهداف

استفاده از مزایای همچون:

• کاهش هزینه ها (کاهش فعالیت های دستی و افزایش سرعت)
• اتوماسیون (بدون توقف)
• کاهش خطا
• کنترل فرایندهای غیر قابل رویت
• امکان به روز رسانی بر چسب ها بدون دخالت دست
• امنیت
• یکپارچگی

معرفی محصولات و خدمات

• چرا مشتری ها یک کالا را می خرند و از خرید کالایی دیگر سرباز می زنند؟
• مشتریان چگونه به یک کالا یا خدمت علاقه مند می شوند؟
• مصرف کنندگان بر چه اساسی یک کالا را به سبد کالای خود اضافه میکنند؟
• چگونه یک برند در دل مشتریان نفوذ می کند اما سایر برندها با وجود هزینه های تبلیغاتی زیاد موفق به چنین کاری نمی شوند؟
• چرا برخی افراد طرفدار پر و پا قرص یک وبسایت یا یک تیم ورزشی می شوند؟

پاسخ به همه ی این سوالات در حیطه ی علم رفتار مصرف کننده قرار می گیرد.

تحلیل صنعت خود

با ورود تکنولوژی RFID و گسترش دامنه فعالیت ها و قابلیت ها آن بمنظور ایجاد سهولت هر چه بیشتر برای کاربران واستفاده از مزایای و کاربرد های بیشمار آن، سازندگان گوشی های موبایل و متخصصین در این امر را به فکر تلفیق فناوری RFID و گوشی تلفن همراه انداخت که همین امر منجر به ایجاد تکنولوژی NFC بر روی گوشی موبایل گردید.فناوری NFC ، قابلیت شبکه شدن و هوشمندی را به گوشی موبایل اضافه کرده و فرصت های جدید بسیاری برای کاربردهای متنوع از جمله پرداخت سیار ، بازاریابی سیار و تشخیص هویت کاربران فراهم کرده و هزینه بازاریابی و توزیع اطلاعات را با توجه به سازگاری این فناوری با زیر ساخت های موجود ،کاهش داده و سهولت استفاده،امنیت بالای این فناوری باعث رضایت کاربران شده است. از آنجاییکه این تکنولوژی برپاامواج رادیویی و فرکانس برقرار است جدول مقایسه ایی زیر در ارتباط با همین موضوع قرار داده شده است:

نمودار فروش سخت افزار RFID بر اساس فرکانس های رادیویی

شرح کامل تکنولوژی
● RFID چیست ؟ تصور کنید که وارد یک فروشگاه زنجیره ای شده اید و اقلام مورد نیاز خود را داخل چرخ دستی قرارداده اید. صندوق دار با استفاده از بار کد میبایستی که تک تک اقلام داخل سبد را برداشته و اطلاعات آن را توسط بارکد خوان یکی یکی به داخل رایانه وارد کند تا فاکتور اقلام انتخابی شما صادر گردد. بسیاری از اوقات بدلیل آنکه تعداد کالاهای خریداری شده بسیار زیاد میباشند؛ صفهای طولانی ای در فروشگاه های زنجیره ای تشکیل میشود.تازه ، گاهی اوقات نیز مخدوش شدن علائم بار کد، از خواندن اطلاعات جلوگیری میکند ، که این خود موجب مشکلات بیشتری میشود. با این فن آوری جدید یعنی RFID شما سبد کالای خود را برمیدارید و بدون اینکه مجبور به ایستادن در صفهای طولانی شوید و یا حتی بدون اینکه مجبور باشید اقلام خریداری شده را به صندوقدار یا نگهبان نشان دهید، از در خارج میشوید. چرا؟ چون برچسب روی کالا دیگر بارکدنیست بلکه از نوع RFID میباشد و خودش با فرستان علائم رادیویی کلیه اطلاعات جاری خود از قبیل تعداد، قیمت، وزن، ... را به کامپیوترهای موجود در درهای خروجی مخابره میکند.
این برچسبها دارای دو بخش تراشه و آنتن هستند و دارای عملکرد بسیار ساده ای می باشند؛ تراشه اطلاعات را از طریق آنتن منتشر میکند و حسگرهایی در اطراف قرار دارند ،این اطلاعات را دریافت میکنند. از جمله مهمترین محاسن آن کاهش سرقت یا دزدی و محاسبه سریعتر تعداد کالاهای موجود در انبار بدون نیاز و کمک به نیروهای انسانی است. اما تنها اشکال این فن آوری گران بودن آن است، اگر چه روزگاری میرسد که تمامی اشیاء و کالاها این برچسب ها را مثل بارکد خواهند داشت. بطور کلی RFID یا سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی سامانه ی شناسایی بی سیمی است که قادر به تبادل داده ها بوسیله برقراری اطلاعات بین یک Tag که به یک کالا ، شئ یا .. متصل شده است و یک بازخوان می باشد.

اصولاً سامانه های RFID از سیگنالهای الکترونیکی و الکترو مغاطیسی برای خواندن و نوشتن داده ها بدون تماس بهره گیری می کنند. Tag ها وسیله شناسایی متصل شده به کالایی است که ما میخواهیم آن را رد یابی کنیم وبازخوان ها وسایلی هستند که حضور برچسب ها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را بازیابی میکنند. با توجه به اینکه این سیستمها بر مبنای تغییرات امواج مغناطیسی و یا فرکانس های رادیویی کار میکنند، جهت تقویت سیگنالهای موجود در محیط گاهی اوقات از آنتن (تقویت کننده سیگنال) نیز استفاده میشود.
● تجهیزات مورد نیاز بطور کلی فن آوری RFID از تجهیزات ذیل جهت پیاده سازی بهیه خود کمک میگیرد:

• انواع برچسب Tag
• انواع خواننده بر چسب Reader
• انواع نویسنده اطلاعات Printer
• آنتن- تقویت کننده سیگنال
• نرم افزار مدیریت اطلاعات
• بانک اطلاعاتی، ساختار شبکه اطلاعاتی

▪ TAG چیست؟ همانطور که گفته شد Tag ها وسیله شناسایی متصل شده به کالا، شئ، فردی هستند که ما میخواهیم آنرا رد یابی کنیم. اما اینکه هر یک از کالاها دارای اشکال و ظواهر گوناگون و نیز دارای محیطهای فیزیکی گوناگونی است، این ضرورت را ایجاب میکند تا Tag ها را با توجه به ویژگیهای فیزیکی (ظاهریشان) دسته بندی کنیم.
بطور کلی بعضی از ویژگیهای ظاهری Tagها بصورت زیر میباشد:

• Tag هایی که دارای کفه پلاستیکی از جنس PVC میباشند و معمولاً در وسط آنها یک سوراخ دیده میشود که بسیار با دوام بوده و میتوان از آنها بارها و بارها استفاده کرد.
• Tag هایی که شبیه کارتهای اعتباری هستند ومعمولاً به آنها کارتهای هوشمند بدون تمـاس (Contact less Smart Cards) گفته میشود.
• Tag هایی که بصورت لایه های کاغذی بر روی برچسب ساخته میشوند که به آنها برچسب های هوشمند (Smart Labels) گفته میشود.
• Tag هایی که در محیطهای قابل فرسایش (مثلاً آب یا مایع) به خوبی کار میکنند. اینگونه Tag ها در کپسولهای شیشه ای قرار دارند.

• Tag های کوچک که در داخل اشیاء عمومی مثل لباس، ساعت، دستبند و .... کارگذاشته میشود. اغلب ممکن است به شکل یک کلیه یا دسته کلید بنظر برسند.

▪ Readerچیست؟ قبلاً اشاره شد که Reader ها وسایل الکترونیکی هستند که حضور Tag ها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را بازیابی میکنند.

تحلیل بازار

کاربری در RFID

▪ مدیریت بار مسافران : شناسایی و کنترل بار و اثاثیه مسافران با استفاده از فرکانسهای رادیویی RFID در دسامبر سال ۲۰۰۴ همایشی با شرکت اعضاء یاتا و با هدف زمینه سازی کاربردی IT در شرکتهای هواپیمایی در خاور میانه برگزار گردید که البته عمده توجه خود را بر تسهیل امور صنعت هواپیمایی معطوف نمود. پروژه سوم تائید شده در این مجمع با عنوان شناسایی و کنترل بار و اثاثیه مسافران با استفاده از فرکانسهای رادیویی RFID به اعضاء معرفی گردید.
پروژه سوم، شناسایی و کنترل بار و اثاثیه مسافران با استفاده از مهمترین بخشهای بررسی شده درباره این پروژه در ذیل ارائه شده است: هدف از بکارگیری فرکانسهای رادیویی جهت شناسایی و کنترل بار و اثاثیه مسافران، ترویج و توسعه فناوری RFID به منظور بهبود مدیریت و سازماندهی فرآیندهای مختلف اداره بار نظیر جداسازی، دسته بندی و حمل و نقل اثاثیه مسافران و جلوگیری از خسارات احتمالی یا مفقود شدن این محموله ها می باشد.

در عین حال بکارگیری سیستم RFID موجب کاهش هزینه های شرکتهای هواپیمایی و ارتقاء سطح خدمات ارائه شده به مشتریان میگردد. اما منظور از برچسب های شناسایی و کنترل با فناوری RFID چیست؟ این برچسبها در شکلهای استانداردی ارائه میگردند و یک تراشه که توانایی شناسایی فرکانس های رادیویی را دارا میباشد، داخل این برچسب ها جا سازی گردیده است. در عین حال این تراشه ها ظرفیت ذخیره داده های جدیدتر را نیز دارا میباشند. استفاده از RFID در مدیریت بار مسافران سبب کاهش خسارات احتمالی یا فقدان بار و اثاثیه مسافران میگردد و در عین حال فرودگاهها، سیستمهای سریعتر و ارزانتری را در مدیریت و سازماندهی هندلینگ بار در اختیار خواهند داشت. از سوی دیگر هزینه های شرکتهای هواپیمایی در امور هندلینگ بار نیز به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند و در عین حال امنیت محموله ها و اثاثیه مسافران ارتقاء و زمان مورد نیاز برای انجام امور شناسایی و کنترل بار و اثاثیه به حداقل خواهد رسید.
▪ مدیریت دام و گوشت شاید به جرات بتوان گفت که یکی از قدیمیترین کاربردهای استفاده از فن آوری RFID در ردیابی و کنترل حرکت حیوانات اهلی مخصوصاً گاوهای شیرده بوده است. امروزه بصورت یک جریان کاملاً متداول، حیوانات همزی و اهلی بوسیله کپسولهای قابل تزریق و یا Tag هایی که به گوش حیوانات متصل می شود؛ به این فن آوری مجهز می شوند. این Tag ها به جهت شناسایی حیوانات اهلی گم شده، مرتب کردن، مراقبت کردن و نگهداری پیشینه درمانی حیوانات اهلی بکار برده میشود. البته این فن آوری درسالهای اخیر در صنایع کشاورزی و دارویی کاربرد وسیعی پیدا کرده است. اطلاعات مربوط به حیوانات اهلی، مواد غذایی و دارویی در مواقع بحرانی برای سلامتی جوامع بشری بسیار مفید میتواند باشد.

▪ کنترل ورود و خروج وسایط نقلیه یکی دیگر از کاربردهای بسیار شایع استفاده از فن آوری RFID کنترل ورود و خروج وسایط نقلیه در محلهایی است که امنیت ورود و خروج ماشینها بسیار مهم و ضروری بنظر میرسد. این سیستم با چسباندن یک Tag برروی وسیله نقلیه و قراردادن کلیه اطلاعات مربوط به این وسیله در حافظه آن امکان پذیر میشود. قبل از رسیدن وسیله نقلیه به درب ورودی یا خروجی ؛ ماشین از محلی که در آن یک آنتن جهت دریافت اطلاعات Tag چسبیده شده بر روی وسیله نقلیه وجود دارد؛ عبور میکند. دستگاه Reader اطلاعات موجود بر روی Tag را از آنتن بازخوانی میکند و در صورتی که اطلاعات موجود بر روی Tag نشانگر مجوز ورود یا خروج باشد، گیت ورودی یا خروجی باز میشود. در صورتی که هیچ گونه برچسبی بر روی ماشین وجود نداشته باشد و یا در صورتیکه اطلاعات موجود بر روی Tag نشانگر مجوز عدم خروج یا ورود باشد، افراد امنیتی مستقر در محل درب ورودی یا خروجی گیت جهت بارزسی وسیله نقلیه اقدام میکند.

▪ مدیریت کتابخانه ها و کتاب ها ازجمله کاربردهای جالب فن آوری RFID کاربرد وسیع آن در کتابخانه های بزرگ میباشد. با چسباندن یک Tag (که کلیه مشخصات کتاب در آن ذخیره سازی شده است) بر روی کتاب و قراردادن یکسری از آنتن ها و Reader ها در محل کتابخانه میتوان از مزایای ذیل بهره جست:

1. جلوگیری از سرقت کتاب های موجود
2. اجرای سیستم خودکار بازگشت و حتی خروج کتابها از کتابخانه
3. پیگیری و کنترل چیدمان صحیح کتابها در قفسه های مربوط به خودشان
   

▪ کاربرد فن آوری RFID در مباحث پزشکی فن آوری RFID در مباحث پزشکی کاربردهای بسیار گسترده ای دارد. این فن آوری بسیار جالب از هنگام ورود بیمار توسط یک دستبند که کلیه اطلاعات بیمار در آن قرار میگیرد در یک بیمارستان مجهز آغاز میشود. ثبت و یا ذخیره سازی اطلاعات بیمار از قبیل نام و آدرس، تاریخ پذیرش و بستری و نیز نوع بیماری ،پزشک معالج ،نوع عمل جراحی و .... در پایین آوردن اشتباهات و خسارات جبران ناپذیر در بیمارستان نقش حیاتی دارد. همچنین فرارو یادزدیده شدن بیمار از بیمارستان با همین فن آوری تقریباً غیر ممکن بنظر می رسید. جلوگیری ازجابجا شدن اطفالی که تازه بدنیا آمده اند از جمله کابردهای بسیار حساس این فن آوری میباشد. همچنین در محل های نگهداری دارو، با چسباندن برچسب داروها میتوان از میزان مصرف، تاریخ مصرف داروها به راحتی باخبر شد.

● حمایت شرکت مایکروسافت در این بین خبرگزاریهای IT در سراسر دنیا خبر از حمایت (پشتیبانی) شرکت مایکروسافت از این فن آوری را میدهند. مایکروسافت بعد از ماهها تاخیر، نسخه های جدید محصولات طراحی نرم افزار خود را عرضه کرد. شرکت مایکروسافت اعلام کرد: در طول نیم سال اول ۲۰۰۶ نرم افزارهایی را مخصوص برنامه ریزی و کنترل داده های حاصل از دستگاه های RFID عرضه خواهد کرد. این نرم افزار ها به سیستم عامل Windows Server این امکان را میدهد که داده ها را از دستگاه های RFID جمع آوری و پردازش کنند. دیگر برنامه های Microsoft که شامل BizTalk و پایگاه داده ها SQL SERVER است ؛قادر خواهند بود داده های مربوط به فن آوری RFID را ذخیره سازی کنند. البته مایکروسافت BizTalk ۲۰۰۶ را که قادر است داده ها را به درون نرم افزار های OFFICE قراردهد، در سه ماه اول ۲۰۰۶ عرضه خواهد کرد.

جایگاه تکنولوژی RFID

جایگاه تکنولوژی RFID در خرده فروشی و مارکتینگ

بوم کسب و کار استفاده از تکنولوژی RFID در بازاریابی

جدول بررسی نقاط قوت و ضعف همچنین فرصت هاو تهدید های استفاده از RFID

تحلیل مالی

وضعیت استفاده از فناوری RFID در ایران به نظر می‌‌رسد نقطه شروع برچسب‌های RFID در ایران مثل بعضی کشورهای دیگر، صنایع خودروسازی باشد. در حال حاضر شرکت ایران‌خودرو در بخش مدیریت پارکینگ خودروهای تولید شده خود، این سیستم را به‌کار گرفته است. پروژه‌های دیگری هم هستند، که مطالعات اولیه و مرحله فاز ابتدایی آن‌ها انجام شده است. از جمله ویژگی‌های صنعت RFID در ایران حضور فعال شرکت‌های IT است که نه تنها در این زمینه به اطلاع‌رسانی می‌‌پردازند، بلکه راه‌حل‌های کامل نیز به متقاضیان و مشتریان عرضه می‌‌کنند. این راه‌حل‌ها شامل راه حلهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری می­با‌‌شد. گرچه چاپ سهم عمده‌ای در تولید سیستم‌های RFID دارد، اما در ایران هنوز در این زمینه سرمایه‌گذاری به عمل نیامده است، اما با در نظر گرفتن روند رو به رشد این تکنولوژی، سرمایه‌گذاری روی چاپ و تولید برچسب‌های RFID عاقلانه به نظر می‌‌رسد.
RFID ابتدا همراه با سیستم‌های Access Control (کنترل ورودی و خروجی کارکنان) به بازار ایران راه یافت و در حال حاضر شرکت‌های خودروسازی به این تکنولوژی روی آورده‌اند. ایران خودرو هم اکنون برای مدیریت پارکینگ‌ خودروهای خود از این سیستم استفاده می‌‌کند. تعداد بالای ماشین و ابعاد وسیع محل پارکینگ، شناسایی و یافتن یک ماشین را با مشکل مواجه می‌‌سازد. ولی این سیستم جدید کمک می‌‌کند که با استفاده از برچسبهای RFID به کمک RFID Reader محل دقیق ماشین شناسایی شود. ازدیگر نقاط شروع تکنولوژی RFID در ایران حمل و نقل دریایی است که توسط وزارت بازرگانی انجام شد. در چارچوب این پروژه برچسب‌های 4/2 گیگاهرتری روی تمام کانتینرها نصب می‌‌شود.
صدا و سیما نیز برای مدیریت انبارهای خود و کنترل ورودی و خروجی تجهیزات سازمان، تمرکز ویژه‌ای روی این پروژه دارد. به‌طور طبیعی همان‌طور که در کشورهای دیگر دیده می‌‌شود، ارتش و مراکز لجستیک نظامی هم بالقوه می‌‌بایست به پروژه‌های RFID متمایل باشند. سازمانهای دیگری از جمله اتوبوسرانی و مترو نیز ظاهراً توجه ویژه‌ای به RFID پیدا کرده‌اند. ولی صنعت بسته‌بندی در ایران هنوز به این تکنولوژی روی خوش نشان نداده است. به نظر می­رسد، در جهان نیز هنوز این تکنولوژی برای صنعت بسته‌بندی در ابتدای راه است. به گفته کارشناسان همه انتظار دارند، پس از این‌که شرکت وال مارت ـ که بزرگ‌ترین مجموعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در آمریکا را در اختیار دارد ـ تمام تولیدات خود را به این برچسب‌ها مجهز کند، قیمت برچسب‌ها کاهش پیدا کرده و دیگران از جمله کشور ما نیز به این تکنولوژی رو آورند.

تحلیل ریسک

چالش و ریسک های امنیتی RFID در سیستم فروشگاهی

سناریوهای زیر می­تواند در یک سیستم فروشگاهی رخ دهد: تخریب صنعتی: فردی با هدف سوء قصد به یک کمپانی به کمک دستگاهی موجب اختلال در داده­های برچسبها شده و آنها را پاک کرده یا محتویات آنها را تغییر دهد. جاسوسی صنعتی: رقیبی بخواهد بصورت غیرقانونی بداند که چه تعداد و از چه نوع محصول تولید شده و به کمپانی حمل شده است. او می­تواند به روش زیر این­کار را انجام دهد: استراق سمع: شنود به کمک سیستمهای ارتباطی با محدوده بزرگتر مانند سیگنالهای پخش همگانی UHF تا 100 متر. البته بعضی از پروتکلها خود امن بوده و این اطمینان را می­دهند، که ˚ID N هرگز بصورت کامل در یک جریان انتقال داده نمی­شود. قرار دادن Reader جعلی و بصورت پنهان برای ارتباط با یک PC که در نزدیکی خط تولید قرار دارد.
استفاده از دستگاههای بصورت دستی

تقلب: قابلیت خواندن و استراق سمع داده­هایی که برروی یک برچسب که آن را بصورت منحصر بفردی مشخص می­کند و یا محصولی را تصدیق می­کند. هنگامیکه داده شناخته می­شود، برچسبهای خواندن/ نوشتن مشابه خریداری شده و با داده­ معتبر بروزرسانی شده، بنابرین اصل بودن محصول دارای برچسب را تایید می­کند. کلیه سناریوهای فوق ریسکهایی هستند که در صورت عدم وجود امنیت در پیاده­سازی برچسب و Reader با آن مواجه خواهیم بود. اعتبار اطلاعات بکاربرده شده در زنجیره تامین بستگی به کاربرد آن و نیز استراتژی امنیتی که کمپانی در نظر گرفته دارد. در بعضی از موارد قانون اعمال نفوذ می­کند. البته بارکدهایی که اکنون بکاربرده می­شوند، براحتی خوانده شده، کشف رمز شده و حتی تخریب می­شوند، اما این موضوع به گستردگی و بصورت خودکار همانندRFID نیست.

مشکلات و معایب RFID در حالت کلی
قیمت بالا: علی رغم پیشرفت های علمی و فنی صورت گرفته، قیمت برچسب­های Passive در تعداد بالا بین 35 تا 45 سنت و در تعداد کم حدود 80 سنت و در مورد برچسب­های Active حدود 85 سنت می­باشد. متاسفانه این قیمت­ها حدود 5 تا 10 سنت بالاتر از آستانه مقرون به صرفه بودن این برچسب­ها برای کاربردهای مختلف می­باشند.

تداخل: به دو صورت اتفاق می­افتد: · تداخل Reader ها: زمانی اتفاق می­افتد که سیگنال­های ارسال شده از چند دستگاه Reader تداخل پیدا می­کنند. · تداخل برچسب ها: زمانی اتفاق می­افتد که تعداد برچسب های بسیار زیادی در فضای کوچکی وجود داشته باشند.

مسئله ایمنی: اکثر برچسب های RFID حتی پس از خرید و خروج از فروشگاه فعال هستند. در نتیجه اطلاعات آن­ها می­تواند توسط دستگاه­های Reader خوانده شود. بنابراین احتمال سرقت کالاها افزایش می­یابد. علاوه بر این بسیاری از سازمان­ها به هنگام خرید مشتری اطلاعات مشتری (از جمله شماره Credit-card، آدرس،نام و...) به برچسب RFID کالاها منتقل می­کنند تا لیستی از مشخصات مشتریان خود داشته باشند؛ که این امر اطلاعات محرمانه مشتریان را به خطر می­اندازد. موضوع امنیت زمانی بیشتر به چشم می­خورد که به کاربردهای RFID در پزشکی توجه کنیم.

مشکلات اجتماعی: بر اثر پیشرفت­های اخیر تکنولوژی در بسیاری از مناطق دنیا از جمله فرانسه، نیوزلند، نروژ و... فن­آوری RFID برای تشخیص هویت افراد استفاده می­شود. این امر به عقیده بسیاری از افراد نامطلوب است؛ زیرا شخصیت اجتماعی و انسانی آن­ها را زیرسوال برده و سبب می­شود که به انسان­ها به چشم یک روبات نگریسته شود.

عدم وجود استانداردها: شرکت­های متعددی وجود دارند که دستگاه­های RFID را تولید می­کنند، اما قوانین و استانداردهای جهانی خاصی برای این تولید وجود ندارد.این مسئله سبب می­شود که فن­آوری RFID طراحی شده برای یک کمپانی یا شرکت، تنها در همان شرکت قابل استفاده باشد و برچسب های موجود بر روی محصولات یک کمپانی (مثلا تامین­کننده) ممکن است توسط کمپانی دیگر (مثلا تولید کننده) خوانده نشود، که این امر مشکلات فراوانی را ایجاد می­کند. استانداردهای موجود برای تعیین فرکانس RFID نیز در کشورهای مختلف تفاوت دارد.

مراجع و مقاله های مورد استفاده

• The end of shops: social buying and the battle for the customer

C Molenaar - 2016 - books.google.com [۱]

• An Overview of E-Government Technological Divide in Developing Countries

RA Oyekunle… - … , Methodologies, Tools, and …, 2016 - books.google.com [۲]

• Social Commerce: Marketing, Technology and Management

E Turban, J Strauss, L Lai - 2015 - books.google.com [۳]

• Prediction of consumer purchase behaviour using Bayesian network: an operational improvement and new results based on RFID data

Y Zuo - … Journal of Knowledge Engineering and Soft Data …, 2016 - inderscienceonline.com [۴]

• RFID and Sensor Network Automation in the Food Industry: Ensuring Quality and Safety Through Supply Chain Visibility

S Piramuthu, W Zhou - 2016 - books.google.com [۵]